Polska nauka już wie, jak przyciągać świat

Każdy stypendysta Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej to nie tylko ambasador NAWA, ale przede wszystkim ambasador Polski na świecie – pisze Dawid KOSTECKI.

.W ostatniej dekadzie Polska dzięki atrakcyjnej ofercie dydaktycznej, skierowanej do studentów i naukowców, pozycjonuje się, jeśli chodzi o szkolnictwo wyższe, w czołówce krajów europejskich. Dążymy do usytuowania naszych uczelni jako partnerów i konkurentów dla prestiżowych ośrodków akademickich z przekonaniem, że niesiemy cenne doświadczenia i odkrycia, które zmienią bieg przyszłości.

Zgodnie z rezultatami projektu Atlas z 2022 roku, realizowanego z inicjatywy Institute of International Education, Polska plasuje się na szóstym miejscu w Europie pod względem liczby studentów zagranicznych. Sam fakt, że aż 7,3 proc. osób pobierających naukę w naszym kraju to obcokrajowcy, pozwala wierzyć w siłę naszej edukacji, która nie ma granic i dociera do najdalszych zakątków świata. W dobie globalizacji, gdy nacisk kładzie się na tworzenie wspólnej płaszczyzny badawczej, absolwenci polskich uniwersytetów odgrywają rolę ambasadorów dziedzictwa narodowego po powrocie do krajów macierzystych by poszerzać wiedzę o możliwościach, jakie oferuje im Polska.

Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) już od sześciu lat inicjuje i wspiera proces umiędzynarodowienia. Szczególnym osiągnięciem Agencji jest jej zaangażowanie w drugi największy w Europie program mobilnościowy – CEEPUS (Środkowoeuropejski Program Wymiany Uniwersyteckiej) – w którym kraje Grupy Wyszehradzkiej, Austria oraz Bałkany mogą intensyfikować współpracę akademicką. To tylko niewielki fragment naszego bogatego portfolio dla studentów, naukowców i instytucji. Zajmujemy się również promocją i upowszechnianiem wiedzy na temat języka polskiego jako obcego na poziomie akademickim.

Ustawodawca, nadając NAWA tak szerokie kompetencje, miał świadomość, że istniejące podmioty szkolnictwa wyższego potrzebują komponentu międzynarodowego. Wyzwania współczesności – pandemia COVID-19 czy wojna na Ukrainie – wypełniły misję NAWA o zdolność do bieżącego reagowania na zachodzące zmiany. Niespełna miesiąc od wybuchu wojny byliśmy w stanie uruchomić program pomocowy dla studentów i doktorantów z Ukrainy („Solidarni z Ukrainą”), a dla naukowców za naszą wschodnią granicą, we współpracy z najbardziej prestiżową agencją grantodawczą na świecie, National Science Foundation, realizujemy program IMPRESS-U, który polega na zakładaniu trilateralnych zespołów badawczych amerykańsko-polsko-ukraińskich. Celem tej inicjatywy jest inkluzja ukraińskiego środowiska akademickiego w międzynarodowe standardy badawcze.

Swoistą arché polskiej nauki jest stale zmieniająca się infrastruktura badawcza. Tworzone nowe centra badań naukowych, szeroko dostępne zbiory biblioteczne czy rosnąca liczba otwieranych Welcome Centre w murach polskich uczelni pozwalają na całkowitą adaptację studenta do nowego środowiska. NAWA od sześciu lat wyznacza nowe ambitne cele poprzez ustanawianie i doskonalenie flagowych programów: Polskie Powroty NAWA, Anders NAWA, Partnerstwa Strategiczne NAWA czy Lektorzy NAWA.

Sześć lat działalności to wystarczająco dużo, aby podsumować to, co już udało się osiągnąć, oraz wyznaczyć nowy, szeroki horyzont działania. Dokumentem stanowiącym sui generis cezurę w dalszym dynamicznym rozwoju Agencji jest uchwalona we wrześniu 2023 roku Strategia rozwoju NAWA na lata 2024–2030. Z jednej strony kompendium to stanowi bilans dotychczasowej działalności, z drugiej zaś stało się asumptem do zainicjowania prac nad ogólnokrajową strategią umiędzynarodowienia nauki i szkolnictwa wyższego. Mam nadzieję, że w ciągu najbliższych dwóch lat powstanie jakościowo bardzo dobry akt, który będzie wypracowany w toku pogłębionej debaty ze środowiskiem naukowym i akademickim. Już w przyszłym roku wzorem Narodowego Kongresu Nauki rozpoczynamy cykl spotkań konsultacyjnych od Szczecina do Rzeszowa, tak aby rektorzy, decydenci sektora akademickiego, kadra naukowa i administracyjna, eksperci ds. umiędzynarodowienia mogli wnieść swój wkład w kształt tego dokumentu.

Świat akademicki staje przed wieloma wyzwaniami. Jednym z nich jest zjawisko drenażu mózgów, które polega na skłanianiu specjalistów wysokiej klasy do podejmowania pracy w krajach uprzemysłowionych przez zapewnienie im lepszych warunków ekonomicznych i nowoczesnej organizacji pracy. Odpowiedzią państwa polskiego na opisany fenomen jest program Polskie Powroty NAWA. Agencja zapewnia atrakcyjne warunki wynagrodzenia, pokrywa koszty przesiedlenia, zapewnia możliwość założenia własnego zespołu badawczego, aby zachęcić najlepszych polskich naukowców z zagranicy do powrotu nad Wisłę i prowadzenia badań naukowych. Realizacja programu nie byłaby możliwa, gdyby nie bardzo dobra współpraca z Narodowym Centrum Nauki i Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, które finansują odpowiednio komponent na badania podstawowe i aplikacyjne dla powracającego badacza. Od 2018 roku do Polski wróciło 71 naukowców – m.in. 20 z Wielkiej Brytanii, 18 z USA, 9 z Niemiec. Jedną z najczęściej spotykanych motywacji wśród beneficjentów Polskich Powrotów, poza aspektem finansowym, jest dążenie do odbudowania relacji z bliskimi mieszkającymi w Polsce na stałe oraz wykorzystanie swoich kompetencji dla szeroko rozumianego dobra swojej ojczyzny. Próba spłacenia owego „długu wdzięczności” to nic innego, jak nowoczesny patriotyzm, patriotyzm jutra, którego tak bardzo w wymiarze zbiorowym potrzebujemy.

W szerokiej palecie programowej na uwagę zasługuje program Lektorzy NAWA, który w szczególności odpowiada potrzebom dyplomacji naukowej i kulturalnej. W bieżącej edycji programu wysyłamy 82 lektorów do 39 państw rozsianych na 5 kontynentach, aby we wskazanych ośrodkach akademickich nauczali języka polskiego jako obcego. To ludzie z pasją, ogromną determinacją, aby krzewić polską kulturę i język nawet w najbardziej odległych zakątkach globu – np. Chinach, Meksyku, Stanach Zjednoczonych czy Tajlandii. Lektorzy NAWA współpracują z placówkami dyplomatycznymi i instytutami polskimi w organizacji wydarzeń kulturalnych. Ich rola jest nie do przecenienia w kreowaniu wizerunku Polski za granicą.

W NAWA nie marnujemy czasu. Tylko w roku 2022 Agencja obsłużyła 6149 beneficjentów indywidualnych oraz 999 zrealizowanych projektów. Nasze działania spotykają się z pozytywnym odzewem środowiska akademickiego. Widzimy potrzebę zrzeszenia naszych byłych stypendystów – alumnów, którzy są najlepszą zachętą do studiowania w Polsce bądź wyjazdu na staż naukowy. Podczas wizyt w rodzimych ośrodkach akademickich zachęcamy do skorzystania z naszej oferty. Jednak najskuteczniejszą metodą perswazji są alumni, którzy przeszli wcześniej ścieżkę formalną, a pozytywnie zakończona aplikacja do programu NAWA zmieniła ich życie. Prezentacja sylwetek beneficjentów NAWA przyczynia się do popularyzacji naszych programów.

.Często przekonuję, że nie ma obecnie lepszego zawodu na świecie niż mój. Zapytają Państwo – dlaczego? A czy jest coś wspanialszego niż możliwość uczestnictwa w spełnianiu naukowych marzeń? To ogromna satysfakcja móc budować widoczność polskiej nauki za granicą. Każdy bowiem stypendysta NAWA to nie tylko ambasador Agencji, ale przede wszystkim ambasador Polski na świecie.

Dawid Kostecki

Tekst ukazał się w nr 59 miesięcznika opinii „Wszystko co Najważniejsze” [PRENUMERATA: Sklep Idei LINK >>>]. Ukazuje się jednocześnie w opiniotwórczych dziennikach i portali internetowych na świecie – współpracujących w ramach projektu INM „Opowiadamy Polskę światu”.

Program Banach NAWA

.Zostań stypendystą programu Banach NAWA! Przyjedź do Polski na studia magisterskie w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych, nauk rolniczych lub nauk ścisłych i przyrodniczych. Studiuj po polsku lub po angielsku – wybór należy do Ciebie.

Program Banach NAWA oferuje studia na uczelniach publicznych za darmo oraz comiesięczne stypendium na pokrycie kosztów utrzymania w okresie kształcenia w Polsce. Jeśli jesteś obywatelem Albanii, Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Gruzji, Kazachstanu, Kosowa, Macedonii Północnej, Mołdawii, Serbii, Ukrainy lub Uzbekistanu – możesz wybrać także kierunek humanistyczny bądź społeczny (z wyjątkiem kierunków filologicznych w zakresie Twojego języka ojczystego).

Co roku kilkaset osób z krajów rozwijających się otrzymuje stypendium w programie Banach NAWA – dołącz do nich!

Więcej o programie Banach NAWA: nawa.gov.pl/studenci/studenci-zagraniczni/program-stypendialny-im-stefana-banacha

Poland My First Choice NAWA

.Chcesz studiować w kraju położonym w sercu Europy i należącym do UE, o bogatym dziedzictwie kulturowym i naturalnym oraz oferującym studia na wysokim poziomie w osiągalnej cenie? Studiuj w Polsce dzięki stypendium NAWA, skrojonego na Twoją miarę!

Poland My First Choice NAWA to program właśnie dla Ciebie! Umożliwia podjęcie studiów II stopnia (magisterskich), w trybie stacjonarnym, na większości uczelni akademickich w Polsce (studia na uczelniach publicznych są darmowe). Wybór uczelni, kierunku i języka studiów należy do Ciebie.

Absolwenci programu przyznają, że pomógł im on skończyć wymarzone studia, a także znaleźć później pracę w zawodzie – wiele z nich zostało w Polsce po ukończeniu studiów.

Dowiedz się więcej o sposobie aplikowania już teraz: nawa.gov.pl/studenci/studenci-zagraniczni/program-poland-my-first-choice

Ready, Study, Go! Poland

.Poznaj „Ready, Study, Go! Poland” – oficjalną kampanię promującą studia w Polsce, prowadzoną przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej.

Na stronie i mediach społecznościowych „Ready, Study, Go! Poland” przekonasz się, dlaczego Polska jest atrakcyjna i warto tu studiować, dowiesz się, jakie studia i stypendia znajdziesz w Polsce oraz jak odnaleźć się w polskiej rzeczywistości, kulturze i języku.

„Ready, Study, Go! Poland” dostarcza wielu przydatnych informacji dla wszystkich tych, którzy planują podjąć studia na uczelniach w Polsce i pomaga im zaplanować swoją polską studencką przygodę od samego początku. Program promuje także zrozumienie i szacunek dla różnorodności kulturowej, zachęcając do wymiany doświadczeń między studentami z różnych części świata. Wysokiej jakości studia, ciekawe doświadczenia kulturowe oraz przyjazna atmosfera – to wszystko czeka na Ciebie w Polsce!

Dołącz do RSGP! study.gov.pl/