Nie żyje Jane Birkin. Zagrała w ponad 80 filmach

Jane Birkin

W wieku 76 lat zmarła Jane Birkin, brytyjska aktorka i piosenkarka, znana m.in. z filmów „Śmierć na Nilu”, „Zło czai się wszędzie” oraz „Powiększenie”. O śmierci artystki poinformowały w niedzielę francuskie media.

Kim była Jane Birkin?

.Jane Mallory Birkin urodziła się 14 grudnia 1946 r. w Londynie. Zadebiutowała w 1965 r. rolą dziewczyny na motorowerze w komedii Richarda Lestera „Sposób na kobiety”. Przełomem w jej karierze okazał się występ w roli jednej z modelek fotografowanych przez głównego bohatera (David Hemmings) w dramacie Michelangela Antonioniego „Powiększenie” (1966 r.).

W 1968 r. wyjechała do Francji, starając się o główną rolę w „Sloganie”, którą otrzymała, mimo że nie znała języka francuskiego. Na planie satyrycznego melodramatu poznała starszego od siebie o 18 lat francuskiego piosenkarza Serge’a Gainsbourg. W 1969 r. zaśpiewali razem skandalizującą miłosną piosenkę „Je t’aime… moi non plus”.

Zakazana piosenka

.Piosenka – napisana przez Gainsbourga z myślą o Brigitte Bardot – została zakazana w stacjach radiowych we Włoszech, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii ze względu na otwarcie poruszane w niej kwestie erotyczne. Birkin i Gainsbourg stali się jedną z najsłynniejszych par Paryża, wzbudzającą kontrowersje i oskarżaną o obrazę przyzwoitości. Kolorowa prasa prześcigała się w doniesieniach o kolejnych wypadach pary do paryskich klubów nocnych.

Choć związek rozpadł się w latach 80., Birkin i Gainsbourg nie przestali współpracować na polu muzycznym. Pieśniarz pisał utwory na kolejne albumy angielskiej aktorki, a ona występowała w jego filmach, niezbyt chwalonych przez krytyków. Przyjaźnili się do śmierci Gainsbourga w 1991 r., a Birkin śpiewała jego piosenki.

W jakich filmach zagrała Jane Birkin?

.Zagrała w ponad 80 filmach, m.in. w „Gdyby Don Juan był kobietą” (1973 r.), „Śmierć na Nilu” (1978 r.), „Zło czai się wszędzie” (1982 r.). Była trzykrotnie nominowana do nagrody Cezara – w 1985 r. za główną rolę w „La Pirate”, w 1987r. za główną rolę w filmie „Kobieta mego życia” i w 1992 r. za drugoplanową rolę w „Pięknej złośnicy”.

Działalność charytatywna

.Wydała 15 albumów, śpiewając charakterystycznym, nieco dziecięcym głosem, przypominającym szept, z ciągle wyraźnym angielskim akcentem. Artystka ma trzy córki: Kate Barry (zmarła w 2013 r.), Charlotte Gainsbourg i Lou Doillon. Jane w ostatnich latach udzielała się również charytatywnie. Odwiedzała kraje trzeciego świata i wspomagała organizacje na rzecz ofiar AIDS. W 2021 r. ukazał się dokument o Birkin – „Jane by Charlotte”, wyreżyserowany przez jej córkę Charlotte Gainsbourg. Gainsbourg wyznała w rozmowie, że „potrzebowała kamery, żeby powiedzieć mamie «kocham cię»”.

„Ten film nie zmienił naszej relacji, ale pozostawił w nas ślad” – powiedziała Gainsbourg, której dokument zaprezentowano w sekcji Cannes Premiere 74. festiwalu w Cannes. O śmierci Jane Birkin poinformowała gazeta „Le Parisien” i telewizja BFM, powołując się na bliskich 76-letniej artystki. Ciało Brytyjki znaleziono w jej domu w Paryżu. 

Oscary dla mniejszości

.O tym jakimi kryteriami, czynnikami kieruje się Amerykańska Akademia Filmowa przy wyborze filmów które w różnych kategoriach zostają nagrodzone Oscarami na łamach “Wszystko Co Najważniejsze” pisze Wiesław KOT w tekście “Oscarowe schematy. Jak dostać nagrodę za najlepszy film?“. Autor zwraca w nim uwagę, że aby dany nominowany film miał szansę uzyskać Oscara kluczowe jest pochodzenie głównego bohatera: dla Akademii najlepiej jest, aby przynależał do jednej z mniejszości USA, od rasowych począwszy a na seksualnych skończywszy.

“Tu warto przypomnieć, co wiadomo od pierwszych edycji Oscarów. Na jurorów z Amerykańskiej Akademii Filmowej ciągle działa najsilniej ten sam zestaw impulsów. Przede wszystkim – kluczowa postać filmu. Najlepiej, jeżeli jest to osoba uciemiężona, która zmaga się z uprzedzeniami i stereotypami oraz ogólną życiową niedolą. Dobrze, gdy taki znękany bohater jest czarny lub pochodzi z kręgów mniejszości narodowościowych. Ostatnio modne są mniejszości seksualne. Dobrze widziane są też choroby – od zawsze alkoholizm, ostatnio preferowany jest alzheimer. Atutem jest też bycie kaleką lub kobietą poddaną opresji (jurorzy chętnie widzą kobiety na ekranie, ale na czerwonym dywanie – już nie. Pierwsza kobieta – Kathryn Bigelow – nagrodę za reżyserię dostała od tych panów dopiero w roku 2009). To filmowe cierpienie powinno zostać odpowiednio uwznioślone, na przykład poprzez rozmieszczone w fabule aluzje do wielkich dzieł literatury czy do klasyków filmowych. I względy ściśle taktyczne – dobrze, żeby film miał premierę pod koniec roku, za który przydziela się Oscary, bo wtedy jurorzy do stycznia czy lutego roku następnego (ustalenie nominacji) lepiej go zapamiętają”.

.”Na bardziej interesujące kwestie zwraca uwagę Oscar za reżyserię dla pani reżyser Jane Campion. Psimi pazurami powraca ona do swej starej tezy, iż przytłaczająca większość narracji filmowych na przestrzeni całego rozwoju tej sztuki była prowadzona z męskiego punktu widzenia. Więc – na swój ograniczony sposób próbuje wyrównać te relacje. W filmie Psie pazury to kobieta (Kirsten Dunst) studiuje mężczyznę i – równolegle – próbuje zrozumieć własne reakcje na męskość. Historia kobiety, która przenika na „męskie” rancho dwóch braci jako żona jednego z nich (w tej roli Benedict Cumberbatch), przebiega pozornie bezobjawowo. Sytuacje nawarstwiają się nieskończenie powoli, narastają jak warstwy geologiczne w glebie. Z tym że to kobiece intro do męskiego surowego świata zmusza obu braci do przemodelowania, do rewizji wszystkiego, co do tej pory wiedzieli o życiu i co tworzyło ich azymut. Nie żeby kobieta wzniecała antagonizm między braćmi, żeby naciągała ich na pieniądze, która to sugestia wisi w powietrzu. Nie, ona po prostu niuansuje ich życie, wnosi w nie pewną lekkość, łatwość i potoczystość, która wcześniej wydawała im się oznaką słabości i zniewieścienia. I teraz ta miękka, pastelowa, migotliwa kobieta – twór, który wydaje im się nęcącą zagadką – wywraca ich świat na nice” – pisze Wiesław KOT.

PAP/Katarzyna Krzykowska/WszystkoCoNajważniejsze/MJ

Materiał chroniony prawem autorskim. Dalsze rozpowszechnianie wyłącznie za zgodą wydawcy. 16 lipca 2023
Fot. Wikimedia/Roland Godefroy - Own work