"Bezpieczeństwo narodowe"

.W ciągu ostatnich pięciu lat nastąpiły radykalne zmiany w środowisku bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej. Swój charakter zmieniły zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego RP, wymuszając przewartościowania ich ocen. Procesy te są dalekie od zakończenia.

.Wśród najistotniejszych kierunków zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego RP należy wymienić dwa, które odgrywają pierwszoplanową rolę:

• Rozwój konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, a de facto wojna hybrydowa toczona za wschodnią granicą RP. Federacja Rosyjska traktuje Polskę jako aktywnego sprzymierzeńca Ukrainy, a zatem wroga Moskwy, co mieści się w jej strategicznych planach. Niezależnie od zamierzeń Kremla wobec Ukrainy jednym z dalekosiężnych celów Rosji jest osłabienie wewnętrznej spójności NATO i Unii Europejskiej, m.in. poprzez kreowanie obrazu Polski jako państwa sprzeciwiającego się normalizacji politycznych i gospodarczych stosunków NATO – Rosja i UE – Rosja. Polska stała się także aktywnym celem rosyjskich służb specjalnych, stosujących klasyczne metody szpiegowskie, rozwijających agenturę wpływu i całe spektrum działań związanych z prowadzoną przez Kreml walką informacyjną.

• W kategoriach zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego RP należy rozpatrywać także powstanie i rozwój Państwa Islamskiego. Widoczne w krajach Europy Zachodniej procesy radykalizacji środowisk muzułmańskich, w tym konwertytów, występują, choć w daleko mniejszym stopniu, również w Polsce. Zwiększa to zagrożenie terroryzmem tym bardziej, że doniesienia służb specjalnych wyraźnie wskazują na obecność w szeregach PI także Polaków; pod uwagę należy także wziąć fakt przynależności Polski do strefy Schengen. Zagrożenia w tym zakresie wiążą się również z rosnącym napływem nielegalnych imigrantów do państw UE; niezależnie od związanych z tym problemów humanitarnych i logistycznych należy wskazać, iż wśród uchodźców mogą znajdować się także członkowie ugrupowań terrorystycznych.

.Bezpieczeństwo narodowe RP opiera się na trzech podstawowych filarach: własnych zdolnościach obronnych i odstraszania, przynależności do NATO i członkostwie w UE, w tym udziale w procesach zachodzących w ramach Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Z oczywistych przyczyn Polska nie znajduje się w sytuacji umożliwiającej jej znalezienie się w warunkach strategicznej autarkii. Niezależnie zatem od koniecznego wzmacniania własnego potencjału militarnego (obronnego) polska polityka bezpieczeństwa winna uwzględniać trzy podstawowe kierunki działania strategicznego:

• Po pierwsze, to rozwój własnych zdolności w sferze walki informacyjnej. Musi ona być prowadzona w dwóch kierunkach: odstraszania potencjalnego przeciwnika i promowania polskich interesów strategicznych. Dotyczy to również zdolności przeciwdziałania prowadzonym przez Moskwę działaniom na rzecz dyskredytacji polskiej polityki i polskiego stanowiska na forach sojuszniczych. W tych ramach mieści się także walka w cyberprzestrzeni, w której RP musi dysponować zdolnościami zarówno defensywnymi, jak i ofensywnymi.
• Po drugie, to stała presja na wykonanie postanowień szczytu NATO w Newport i kontynuacja działań na rzecz wzmocnienia wschodniej flanki NATO oraz doprowadzenie do przyjęcia jasno sprecyzowanych planów działania NATO na wypadek agresji rosyjskiej, także o charakterze podprogowym, na państwa członkowskie Paktu.
• Po trzecie, to działania na rzecz odwrócenia widocznej w UE tendencji odchodzenia od wizji Unii jako strategicznego podmiotu na arenie międzynarodowej, co wiąże się przede wszystkim z nowelizacją obowiązującej Strategii Bezpieczeństwa UE z 2003 r. i wypracowaniem dokumentu adekwatnego do istniejącego środowiska bezpieczeństwa. Wzmocnienie Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa i uwzględnianie w jej ramach polskich interesów jest zadaniem z punktu widzenia RP o charakterze strategicznym.

.Środowisko bezpieczeństwa RP podlega strategicznym zmianom. Rozwój społeczeństwa informacyjnego, wzrost znaczenia sieci społecznych, nowe formy prowadzenia działań wrogich, agresja podprogowa, wojny hybrydowe czy ataki z cyberprzestrzeni stanowią wyzwanie dla tradycyjnego pojmowania zagrożeń i ich minimalizacji. Ta perspektywa jest dziś kluczowa.

Tomasz Aleksandrowicz