11 lat wojny w Syrii. Życie w czasach „zawieszonych konfliktów”

Mateusz M. KRAWCZYK

Sekretarz redakcji "Wszystko Co Najważniejsze", doktorant w dyscyplinie nauk o polityce i administracji. Absolwent Akademii Młodych Dyplomatów EAD. Stypendysta Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego. Wolontariusz programu MSZ "Wolontariat Polska Pomoc 2019".

Ryc. Fabien Clairefond

zobacz inne teksty Autora

Zapraszam Państwa do osobistej podróży przez najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia, łącząc informację i naukę, szukając zrozumienia w rzeczywistości współczesnych, globalnych wyzwań. 11 lat wojny w Syrii

Dobrej lektury,
Mateusz Krawczyk

Niekończąca się wojna

.Brytyjski antropolog kulturowy Victor Turner po raz pierwszy w 1969 r. sformułował koncept liminalności, czyli przedłużającego się „stanu zawieszenia”. Dotyczy on tych doświadczeń, które związane z przejściem od bardziej uporządkowanej i przewidywalnej przeszłości do nowej i jeszcze nieprzewidywalnej przyszłości. W takich sytuacjach wykazujemy tendencję do marginalizowania naszych doświadczeń. Utrzymujące się przeświadczenie o przejściowości i tymczasowości prowadzi do pogłębienia traumatycznych przeżyć, alienacji i cierpienia.

Koncept liminalności niejednokrotnie był wykorzystywany do opisu warunków życia w czasie „zawieszonych konfliktów” (ang. protracted conflicts). I choć wojna powinna być okolicznością wyjątkową, jedną z jej współczesnych cech jest specyficzne doświadczanie czasu.

Rosa Brooks, amerykańska profesor prawa w Georgetown University Law Cente ostrzega przed niebezpieczeństwem jakim jest ponadczasowość życia w czasie wojny. Podkreśla: „W populacjach dotkniętych wojną przez lata, w niektórych przypadkach dziesięciolecia, dzieci rodzą się i dorastają w podupadłych miastach, otoczone odgłosami wybuchów, widząc, jak ich rodziny i sąsiedzi zostawiają wszystko za sobą, walczą o dostęp do wody, żywności i edukacji. To staje się normą.”

Na „szybką” i „powolną” przemoc najbardziej narażeni są cywile mieszkający na terenach, gdzie konflikty zbrojne, w tym okupacja, trwają przez lata. W miarę upływu czasu skutki wojen stają się coraz bardziej dotkliwe. Narażenie na konflikt w dzieciństwie ma wpływ na zdrowie przez całe życie. Negatywne skutki zdrowotne są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Przerwy w edukacji i niższa produktywność ekonomiczna w ciągu całego życia oznaczają, że pod względem społeczno-ekonomicznym konflikt będzie odczuwalny w odległej przyszłości.

W Jemenie siedem lat konfliktu podzieliło kraj między uznany na arenie międzynarodowej rząd z siedzibą w południowym mieście Aden, a grupę Huti, która w dużej mierze kontroluje północ kraju. Do grudnia 2020 r. konflikt doprowadził do 233 000 ofiar śmiertelnych. 131 000 osób zginęło z przyczyn pośrednich, takich jak brak żywności, pomocy medycznej i niedostatkach w infrastrukturze. Dziesiątki tysięcy cywilów zostało zabitych lub rannych w bezpośrednim wynik walk, w tym ponad 10 000 dzieci.

11 lat wojny w Syrii

.W marcu 2021 r. miała miejsce dziesiąta rocznica wybuchu protestów przeciwko prezydentowi Baszarowi al-Assadowi w Syrii. W pierwszej oficjalnej aktualizacji liczby ofiar śmiertelnych od 2014 r. Michelle Bachelet, Wysoka Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka poinformowała, że więcej niż jedna na 13 osób, które zginęły w wyniku konfliktu, to kobiety – łącznie 26 727. Region Aleppo odnotował największą liczbę udokumentowanych zabójstw (51 731). Inne ofiary śmiertelne odnotowano w Damaszku, 47 483; Homs, 40 986; Idlib, 33 271; Hama, 31 993; i Tartus, 31.369.

„Za każdą odnotowaną śmiercią stał człowiek, urodzony wolny i równy, w godności i prawach” – przypomniała komisarz.

Dzisiaj mija 11 lat od wybuchu wojny w Syrii. Do dzisiaj pozostaje ona największym kryzysem humanitarnym związanym z przesiedleniami na świecie. Większość z 6,6 miliona Syryjczyków zarejestrowanych jako uchodźcy pozostaje w krajach sąsiednich, pomimo obietnic wsparcia ich przez społeczność międzynarodową. Kolejne 6,7 miliona Syryjczyków jest wewnętrznie przesiedlonych, mieszka w obozach lub poszukuje schronienia w kraju. Dla zdecydowanej większości, przy prawie zamkniętych granicach, opuszczenie kraju nie jest już opcją.

Prawie 5,7 mln zarejestrowanych uchodźców, w tym prawie 2,7 mln dzieci, mieszka w Egipcie, Iraku, Jordanii, Libanie i Turcji. Jednak uchodźstwo to nie jedyna forma migracji. Miliony wewnętrznie przesiedlonych Syryjczyków mieszka w obozach na terenie całego kraju.

97 procent ludzi w północno-zachodniej Syrii żyje w skrajnym ubóstwie. Ponad dwie trzecie z czterech milionów żyjących tam ludzi jest wewnętrznie przesiedlonych. Jest to ostatnia twierdza opozycji w rozdartym wojną kraju. Niektóre jej części wciąż są obiektem rutynowych nalotów sił syryjskich i rosyjskich. W grudniu 2021 r. około 160 rodzin zostało uwięzionych przez burzę śnieżną w osadzie Sheikh Bilal w Afrin w północno-zachodniej Syrii. Co najmniej jedno dziecko zmarło po zawaleniu się namiotu.