14 lipca 2023 Francja oblężoną twierdzą

Dnia 14 lipca 1789 roku, podczas zamieszek rozpoczynających Wielką Rewolucję Francuską, doszło do zburzenia Bastylii. 14 lipca 2023 roku, w Święto Narodowe Francji, 250 tys. policjantów i żandarmów pilnuje bezpieczeństwa kraju, aby uniknąć zamieszek na przedmieściach francuskich miast.

.W obliczu ryzyka powrotu ostatnich zamieszek MSW mobilizuje również specjalne jednostki policji RAID i żandarmerii GIGN (Grupa Interwencyjna Żandarmerii Narodowej), BRI zwaną potocznie brygadą do walki z gangami oraz helikoptery, drony, pojazdy opancerzone, a także armatki wodne, które zostaną rozmieszczone w tzw. wrażliwych regionach miast.

Święto 14 lipca a dzisiejsze francuskie realia

.Szef MSW Gerald Darmanin zdecydował o mobilizacji 45 tys. policjantów i żandarmów każdego wieczoru, w tym prawie 10 tys. w regionie paryskim.

Specjalna jednostka do tłumienia zamieszek CRS 8, zostanie rozmieszczona w obszarze metropolitalnym Lyonu. Ponadto 34 tys. strażaków zostanie zmobilizowanych w ciągu dnia i 40 tys. w nadchodzący weekend.

Policja konfiskuje artykuły pirotechniczne wysyłane do Francji z Czech i Polski przez Niemcy.

Między 5 a 7 lipca w całym obszarze metropolitalnym Paryża przechwycono przynajmniej 1,5 tony fajerwerków. Z informacji dziennika „Le Figaro” wynika, że jednemu z „przemytników” zapłacono 2 tys. euro za dostarczenie fajerwerków uczestnikom zamieszek.

Z kolei żandarmi w czasie kontroli przeprowadzonej w ciężarówce polskiego przewoźnika skonfiskowali 5 lipca w Guichen 2,7 tony urządzeń pirotechnicznych, które mogą posłużyć jako broń przeciwko policji – podaje francuski dziennik.

W minioną niedzielę rząd opublikował dekret, który zabrania do 15 lipca włącznie sprzedaży i transportu fajerwerków często używanych przez agresywnych demonstrantów i bandytów do ataku na policję. „Tylko profesjonaliści, którzy będą organizować fajerwerki w gminach, będą mogli je kupić” – ostrzegała premier Elisabeth Borne, która zapowiedziała „masowe środki ochrony Francuzów”.

Producenci sprzętu pirotechnicznego kwestionowali skuteczność tego zakazu, twierdząc, podobnie jak menedżer francuskiej firmy produkującej fajerwerki – Thibaut Prevot, że dekret wzmacnia czarny rynek, w szczególności ten w sieciach społecznościowych, takich jak Snapchat czy Telegram.

Wiele miast odwołało pokazy fajerwerków w szczególności Nanterre, epicentrum zamieszek po śmierci 17-letniego Nahela, ale też Sartrouville, Savigny-sur-Orge czy Melun. Jednak Darmanin podkreśla, że „żadne uroczystości nie zostały odwołane na prośbę ministerstwa”.

W całym kraju, z pewnymi wyjątkami, autobusy i tramwaje zostaną wstrzymane od 22.00, a nawet 21.00 w regionie paryskim.

Fajerwerki zostaną wystrzelone w Paryżu w piątek wieczorem, jak zwykle z Wieży Eiffla. Pokaz poprzedzi wielki koncert symfoniczny na Polach Marsowych w wykonaniu Francuskiej Orkiestry Narodowe.

„Szczególnie potrzebujemy tych chwil spotkań z rodziną czy przyjaciółmi. To także obraz Francji na świecie rok przed Igrzyskami Olimpijskimi i Paraolimpijskimi w Paryżu” – stwierdziła w rozmowie z agencją AFP mer Paryża Anne Hidalgo.

Dla zachowania spokoju Darmanin zapowiedział, że w sobotę w Paryżu zostanie zakazana demonstracja przeciwko przemocy policji, a także wszystkie te demonstracje, które „bezpośrednio wiążą się z zamieszkami”.

Podczas obchodów święta 14 lipca każdego roku dochodzi do zamieszek.

250 tys. policjantów i żandarmów pilnuje bezpieczeństwa w kraju. To jedne z największych takich sił na świecie

.Bezpieczeństwa we Francji pilnuje około 250 tys. policjantów i żandarmów. Francuska policja zatrudnia 150 tys. osób, zaś około 100 tys. pracuje w żandarmerii narodowej, która patroluje głównie mniejsze miasta i tereny wiejskie.

Funkcjonariusze podzieleni są na 4 hierarchiczne kategorie, z których każda ma określone zadania. Personel kategorii A+, tj. komisarze policji, pułkownicy i podpułkownicy żandarmerii stanowią około 2 proc. wszystkich policjantów i żandarmów, kierują oni służbami policji lub żandarmerii.

Agenci kategorii A to dowódcy szwadronów, kapitanowie, porucznicy, którzy stanowią około 5 proc. sił policyjnych,

Personel kategorii B to oficerowie szeregowi i żołnierze sił pokojowych policji narodowej oraz podoficerowie żandarmerii i oni też są najliczniejszą grupą i stanowią 83 proc. personelu. Asystenci ochrony i zastępcy żandarmów – ochotników to około 10 proc. zatrudnionych; stanowią niestały personel w kategorii C, pomagając żołnierzom sił pokojowych i podoficerom żandarmerii w ich misjach.

Kobiety stanowią około 29 proc. sił policyjnych.

W 2019 r. państwo zatrudniało 224 tys. policjantów i żandarmów. Prezydent Emmanuel Macron zdecydował jednak o zwiększeniu zatrudnienia w policji. „W policji jest wiele wakatów, a przy obecnych pensjach (średnio od 1,8 tys. euro do około 3 tys. w zależności od stażu i stanowiska) nie ma zbyt wielu chętnych” – tłumaczy ekspert ds. policji i bezpieczeństwa wewnętrznego dr Mathieu Zagrodzki.

Francuscy policjanci nie mają prawa strajkować, ale mogą należeć do związków zawodowych, których jest kilkanaście.

Krajowa policja szczyci się swoją mobilnością; ma około 30 tys. pojazdów, w tym 1700 skuterów i 3100 motocykli.

Policja francuska ma kilkanaście różnych jednostek. Centralny Departament Bezpieczeństwa Publicznego (DCSP) zajmuje się m.in. zapewnieniem bezpieczeństwa obywatelom i zabezpieczaniem mienia. W ich skład wchodzą różne brygady, m.in. brygada do walki z przestępczością, formacja z psami, brygada konna, brygada rzeczna, brygada do walki ze stręczycielstwem, brygada ochrony rodziny, motocykliści, oddział antynarkotykowy.

Służba ochrony (SDLP) jest odpowiedzialna za ścisłą ochronę wysokich osobistości francuskich i zagranicznych.

Monitorowanie i powstrzymywanie nielegalnej migracji to misja realizowana przez Centralną Dyrekcję Straży Granicznej (DCPAF).

Za walkę z przestępczością zorganizowaną, poważną przestępczością i handlem narkotykami odpowiada Centralna Dyrekcja Policji Sądowej (DCPJ), zaś Jednostka Koordynacji Antyterrorystycznej (UCLAT) gromadzi informacje przekazywane jej przez wywiad tj. Generalną Dyrekcję Bezpieczeństwa Wewnętrznego (DGSI). Istnieje również Centralna Dyrekcja Republikańskich Kompanii Bezpieczeństwa (DCCRS) z 61 mobilnymi jednostkami czy siły CRS odpowiedzialne za tłumienie manifestacji w tym zapewnienie bezpieczeństwa ludności na obszarach wrażliwych. RAID to z kolei elitarna jednostka policji krajowej, która interweniuje w sytuacjach kryzysowych (terroryzm, przestępczość zorganizowana)

Policja we Francji narodziła się w 1789 r. wraz z wybuchem rewolucji francuskiej, a dokładniej w czasie tworzenia Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela. Misja policji został zapisana w preambule do francuskiej konstytucji. Pierwszy artykuł stwierdza, że „bezpieczeństwo jest jednym z niezbywalnych i nieprzedawnionych praw człowieka”. Artykuł dwunasty precyzuje, że „gwarancja praw człowieka i obywatela wymaga siły publicznej ustanowionej dla dobra wszystkich, a nie dla szczególnej użyteczności tych, którym jest powierzona”. W 1941 r. ustawodawcy postanowili upaństwowić straż miejską gmin powyżej 10 tys. mieszkańców. Byli funkcjonariusze policji miejskiej są teraz mianowani żołnierzami sił pokojowych i rekrutowani przez państwo. W tym samym roku rząd Vichy nadał nazwę policji narodowej.

Żandarmeria to nietypowa formacja policyjna, ponieważ należy do francuskich sił zbrojnych, ale podlega nadzorowi ministerstwa spraw wewnętrznych oraz ministerstwa sił zbrojnych w zakresie udziału w operacjach wojskowych. Żandarmeria wyróżnia się zarówno pod względem umundurowania, jak i wyposażenia; posiada m.in. 56 śmigłowców. W jej skład wchodzi również Gwardia Republikańska, wywodząca się jeszcze ze Straży Miejskiej Paryża, utworzonej przez Napoleona Bonaparte w 1802 r. W 1849 r. została ona włączona do żandarmerii i obecnie zabezpiecza m.in. konną eskortę prezydencką na Polach Elizejskich oraz stanowi eskortę powitalną przy oficjalnych wizytach głów państw w Pałacu Elizejskim.

W sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwo na ulicach zapewniają patrole żandarmów z uzbrojonymi żołnierzami m.in. na lotniskach, dworcach lub w miejscach atrakcyjnych turystycznie najczęściej w ramach tzw. planu Vigipirate, który obecnie jest już stałym elementem działań antyterrorystycznych.

Słynny żandarm z Saint Tropez, w którego wcielił się Louis de Funes, był wojskowym.

Gorący początek lata na francuskich przedmieściach

.„Rozruchy we Francji wybuchły po śmierci nastoletniego Nahela, zabitego 27 czerwca 2023 r. przez policjanta w czasie kontroli – przypomina prof. Michel WIEVIORKA, francuski socjolog.

Jak podkreśla, „aby zrozumieć ten wybuch przemocy, należy wydzielić trzy perspektywy czasowe, które są tłem trzech różnych poziomów problemów”.

„Pierwsza perspektywa jest długoterminowa i obejmuje historyczną, niemal półwieczną głębię problemu. (…) Drugą perspektywą – średnioterminową – są pierwsze lata XXI w., które przyniosły w całym kraju nasilenie się zjawisk fragmentacji, radykalizacji i nieufności, by nie powiedzieć: nienawiści. (…) I w końcu trzecia perspektywa, w której wszystko dzieje się teraz – czas triumfu emocji i politycznej komunikacji”.

Kwestie te prof. Michel WIEVIORKA rozwija w artykule opublikowanym na łamach „Wszystko co Najważniejsze”.

PAP/Katarzyna Stańko/WszystkoCoNajważniejsze/PP