Bartosz KABAŁA
Depresja. Więcej pytań niż odpowiedzi
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na całym świecie na depresję cierpi ok. 280 milionów osób. Każdego roku z powodu depresji skuteczne próby samobójcze podejmuje 700 tys. osób. Choć przypuszcza się, że ok. 5 proc. dorosłej populacji cierpi na depresję, to coraz większym i bardziej zauważalnym problemem staje się depresja wśród młodzieży, a nawet dzieci.
Bartosz KABAŁA
Roboty chirurgiczne i przyszłość medycyny
Kto będzie winny powikłań lub błędów? Jaki kompas moralny zostanie „wgrany” robotowi? Jak robot zachowa się w sytuacji krytycznej?
Bartosz KABAŁA
Elon Musk, czyli jak zarobić na sztucznej inteligencji
Elon Musk wielokrotnie przestrzegał przed sztuczną inteligencją, nazywając ją największym zagrożeniem dla ludzkiej egzystencji, większym nawet od broni atomowej. Jeśli jednak jest w tym interes…
Bartosz KABAŁA
Szczepionkowe FAQ
Próba opisu krajobrazu po sejmowej debacie o projekcie autorstwa organizacji Stop NOP i dyskusji medialnej o szczepionkach jest niezwykle trudna. Użyto ogromnej ilości emocjonalnego napalmu, który zrównał z ziemią merytoryczne odpowiedzi na zarzuty antyszczepionkowców.
Bartosz KABAŁA
Polska lekomania. Ale też o tym, że uproszczenia prowadzą na manowce
Dane KRRiT mówią o dwudziestokrotnym wzroście liczby reklam produktów zdrowotnych (leki i suplementy diety) w latach 1997 – 2015. To jedna strona medalu. Druga: są sytuacje, w których przyjmowanie suplementów ma medyczne uzasadnienie i może przynieść korzyści.
Bartosz KABAŁA
Medyczny Nobel 2017. Fascynujące mechanizmy cyklu dobowego
Tegorocznych laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny oraz nagrodzone odkrycie można wpisać do grupy ważnych przełomów związanych z cyklem znanym nam najdłużej — z cyklem dobowym.
Bartosz KABAŁA
Medycyna i pieniądze
Aby zrozumieć, skąd biorą się ceny wyrobów przemysłu farmaceutycznego, warto przyjrzeć się bliżej całej drodze od poszukiwań substancji leczniczej do wprowadzenia leku na rynek.
Bartosz KABAŁA
Naukowa postprawda. Świat nauki i medycyny niewolny od szarlatanerii
Postprawda atakuje naukę. Dowiadujemy się, że szczepionki powodują autyzm, zawierają rtęć, lekarze nie umieją leczyć, a podręczniki medyczne kłamią. Dowiadujemy się tego także – o zgrozo – z mediów publicznych.
Bartosz KABAŁA
Dziecko trojga rodziców? Co tak naprawdę wydarzyło się w szpitalu w Meksyku?
Sformułowanie: „pierwsze w świecie dziecko trojga rodziców” nie jest nieuzasadnione. To dobrze brzmiący i kontrowersyjny skrót myślowy. Gdy bez głębszych wyjaśnień media donoszą o takim dziecku budzą się w nas obawy, że nauka za bardzo przyznaje sobie prawa boskie, a ludzie mieszają w genetyce dla własnej uciechy.
Bartosz KABAŁA
Era postantybiotykowa - co nas czeka?
Według danych zawartych w raporcie agencji Centers for Disease Dynamics, Economic and Policy (CDDEP) z roku 2015, największy wzrost całkowitego użycia antybiotyków nastąpił w Indiach, gdzie w ciągu dziesięciu lat liczba kuracji antybiotykowych wzrosła aż o 50%, do 12 miliardów w 2010 roku. Nie jest tego w stanie zrównoważyć niewielki spadek ich stosowania w krajach rozwiniętych (w tym i w Polsce).
Bartosz KABAŁA
"Szczepionki, czyli jak nie ulegać manipulacji"
Leczenie chorób zakaźnych i zapobieganie im to prawdziwy wyścig zbrojeń. Niektóre wirusy i bakterie charakteryzują się wysoką zmiennością, powstają co rusz nowe szczepy odporne na działanie antybiotyków lub takie, które nie są rozpoznawane przez nasz układ immunologiczny. Powoduje to, że potrzebujemy ciągle nowych rodzajów szczepionek na wirusa grypy.
Bartosz KABAŁA
"Medycyna 2015. Triumfy i porażki"
Rok 2015 w medycynie praktycznej i teoretycznej to przede wszystkim walka z chorobami zakaźnymi i epidemiami. Lekarze i organizacje zajmujące się pomocą humanitarną toczą nierówną walkę z przeciwnikiem, którego zwykle nie znają — gdyż nauka jeszcze nie posiada broni, by z nim walczyć. Epidemiologia, jak żadna dziedzina medycyny, podobna jest do konfliktu zbrojnego — kosztem zdrowia i życia wielu osób (również lekarzy) rozwija się wiele nowatorskich metod, leków i procedur.
Bartosz KABAŁA
"Pokonać barierę, by leczyć nowotwory."
W naszych organizmach występują różne mechanizmy, które czasem są pożądane, a czasem przeciwnie — nauka stara się znaleźć na nie remedium. Bywa też, choć brzmi to zwariowanie, że jeden i ten sam mechanizm jest jednocześnie niezbędny i niepożądany. Jest tak np. w przypadku tzw. bariery krew-mózg, którą — jak we wtorek poinformowała BBC — właśnie udało się pokonać kanadyjskim naukowcom. Jeśli skuteczność metody zostanie potwierdzona — mogą okazać się przełomem w leczeniu nowotworów, demencji i parkinsonizmu.
Bartosz KABAŁA
"Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny 2015. Powrót do korzeni"
Nagroda Nobla 2015 w dziedzinie medycyny została przyznana za odkrycie dwóch ważnych leków, które uratowały życie setkom milionów ludzi. To zwrócenie się Komitetu Noblowskiego w kierunku rzeczywistych, globalnych problemów medycyny, mającej ratować zdrowie i życie ludzi. To powrót do korzeni tej nagrody, do idei wytyczonej przez Alfreda Nobla, dla którego nadrzędnym celem było dobro całej ludzkości.
Bartosz KABAŁA
"Lekcja w szpitalu Salpêtrière"
W trakcie masakr we wrześniu 1792 roku tłum uwolnił 134 prostytutki i zamordował 25 chorych psychicznie kobiet. Tu zbierano najgorszy uliczny sort, ludzi obłąkanych z problemami neurologicznymi i psychicznymi, a w mniemaniu społeczeństwa osoby opętane, libertynów i kobiety żyjące znacznie swobodniej niż zwyczaj i obyczaj nakazywał.
Bartosz KABAŁA
Czy istnieje życie poza Internetem? Sprawdziłem
Człowiek zanurzony w tym świecie, w social mediach przez dyfuzję wchłania to, czego nie chce. Przez dyfuzję chłonę obrazy z programu, w którym Jerzy Urban przebrał się za biskupa, albo kolejne doniesienia o złowrogim in vitro. To wszystko denerwuje, rozprasza, zaprząta głowę. Co gorsza, Internet powoli zastępuje to życie publiczne i tę politykę, w których chcemy uczestniczyć.
Bartosz KABAŁA
"Czeka nas niesamowicie ciekawy rok. Rok odkryć i udoskonaleń. Rok w laboratoriach"
Czasami nie zdajemy sobie sprawy z tego, że żyjemy już w tej odległej przyszłości, o której marzyliśmy dwa czy trzy lata temu. My, ludzkość, stworzyliśmy interfejs mózg-mózg, dzięki któremu człowiek A poruszył ręką człowieka B za pomocą swojego umysłu; daliśmy pacjentowi dwie protezy rąk, które kontroluje on mózgiem — i pomyśleć, że to tylko jeden rok.
Bartosz KABAŁA
"Mity medyczne czyli o tym, jak medycyna wciąż jeszcze jest niedoskonała"
Sięgając zaś do dokonań tak odległych, jak na przykład odkrycie krwiobiegu przez Williama Harveya w roku 1628, można pomyśleć, że prawie osiągnęliśmy nieśmiertelność. Jednak dzisiaj, tak samo jak w tamtych zamierzchłych czasach czy nawet w latach 50. dwudziestego wieku, wciąż szerzą się medyczne mity.
Bartosz KABAŁA
"Skąd pochodzimy, dokąd zmierzamy. Nagroda Nobla 2014 w Fizjologii i Medycynie"
May-Britt i Edvard Moserowie rozpoznali w tym fragmencie mózgu komórki, które później nazwali Grid cells (ang. komórki siatki). Otrzymują one informacje o położeniu organizmu i koordynują nawigację oraz zmiany położenia. Tworzą mapę przestrzeni, w której organizm się znajduje.