Żyj jak rolnik. Stwórz własny, w zgodzie z naturą, spokojny świat. Oto jak

Na punkcie tej książki zwariowały mieszczuchy Europy. Marzyciele chcący znaleźć dla siebie fragment swojej przestrzeni i realizować na nim normalne, spokojne życie. Krok po kroku Niklas KÄMPARGÅRD pomaga im w odniesieniu w tym sukcesu

Prąd z promieni słonecznych

.Dzięki zainstalowaniu baterii słonecznych możesz w krótkim czasie zacząć produkować prąd na własne potrzeby.

Najprościej rzecz ujmując, bateria słoneczna to rodzaj fotodiody zrobionej z półprzewodnikowego materiału, zwykle krzemu, który wytwarza energię elektryczną, gdy na baterię padają promienie słońca. Najpopularniejsze układy ogniw słonecznych mają sprawność na poziomie 15%. Oznacza to, że 15% energii słonecznej, która pada na moduł fotowoltaiczny, zamienia się na energię elektryczną. Reszta odbija się lub zamienia w energię cieplną.

Popularne ogniwo o mocy 1 kW produkuje około 850 KWh na rok, jeśli masz powierzchnię 8 m². Najlepszy efekt osiągniesz, jeśli zamontujesz baterie od południa pod kątem 30–50 stopni. Jeśli nie masz dachu o ekspozycji południowej, możesz zamiast tego zamontować baterie na statywie. Będzie to droższe i nie wkomponuje się w krajobraz w ten sam sposób, ale wydajność będzie taka sama.

Poszukaj dostawcy, który sprzedaje baterie słoneczne lub jeszcze lepiej komplet razem z instalacją. Określ planowaną wielkość paneli i zbierz oferty. Sprawdź w urzędzie gminy, czy potrzebujesz pozwolenia na budowę. Włącz panele do domowej instalacji elektrycznej. Pamiętaj, że potrzebujesz elektryka z uprawnieniami do robót instalacyjnych. Nie zapomnij też poinformować swojego dostawcy energii elektrycznej o tym, co zamierzasz zainstalować. Kiedy wszystko będzie gotowe, możesz sprzedawać nadmiar energii na wolnym rynku.

Efektywność paneli słonecznych zmienia się w zależności od zachmurzenia oraz położenia słońca na niebie. Mówi się, że panele słoneczne mają największą wydajność przez 4 z 24 godzin doby. Jednak ładują się one również w pochmurne dni, choć efekt jest słabszy.

Dobrym sposobem na poprawienie wydajności jest zamontowanie paneli sterowanych silnikiem, który będzie je obracać w ślad za pozornym ruchem słońca po nieboskłonie. Dzięki sterowaniu panele słoneczne mogą produkować do 60% więcej energii na dobę (lub 10% w skali roku). Latem najlepszy efekt uzyskają panele nachylone (optymalne jest pochylenie pod kątem 40%), zimą lepiej jest mieć panele zamontowane pionowo na ścianie budynku. Spada wówczas ryzyko, że zostaną uszkodzone przez lód lub zgromadzony śnieg.

Do domu letniego, który nie jest wykorzystywany zbyt często lub przez dłuższy czas stoi nieużywany, wystarczy niewielki panel, potrzeba jednak akumulatora o większej liczbie amperogodzin. Panele zdążą wówczas naładować baterię w czasie pomiędzy okresami użytkowania, a niewielka instalacja zaspokoi zapotrzebowanie całego domu. Jeśli natomiast przebywasz w budynku przez dłuższy czas, potrzebować będziesz większego panelu, który zaspokoi dzienne zapotrzebowanie, ładując akumulator w optymalnym stopniu. Zazwyczaj akumulatory nie powinny być ładowane bardziej niż do połowy (to wydłuża ich trwałość). Bateria o pojemności 80 Ah nie powinna zatem zostać wykorzystana poniżej poziomu 40 Ah przed ponownym naładowaniem. Dostępne są też jednak mocniejsze baterie, które bez uszkodzeń wytrzymują większe rozładowanie.

Zwróć uwagę na to, żeby nie używać akumulatorów rozruchowych, które mają w krótkim czasie podawać wysokie napięcie. Zamiast tego użyj akumulatorów dedykowanych instalacjom fotowoltaicznym, które są przeznaczone do długotrwałych cykli ładowania i rozładowywania.

Turbina wiatrowa w gospodarstwie

.Nawet jeśli małe turbiny wiatrowe rzadko produkują duże ilości prądu, mogą okazać się pożyteczne dla niewielkiego wiejskiego gospodarstwa.

Zasadniczym warunkiem opłacalności wykorzystania energii wiatrowej jest występowanie na danym terenie wiatrów o odpowiedniej prędkości. Nawet niewielka zmiana siły wiatru ma duże znaczenie dla produkcji energii elektrycznej. Przy dwukrotnym zwiększeniu siły wiatru produkcja wzrasta ośmiokrotnie. Innymi słowy, opłaca się usunąć zapory przeciwwiatrowe i ustawić elektrownie wiatrowe w miejscach, w których najbardziej wieje.

Pierwszym krokiem do uruchomienia włas­nej turbiny wiatrowej jest kontakt z którymś z dostawców systemów. Warto również skonsultować się z władzami gminy, czy zgodzą się na ewentualną rozbudowę gminnych systemów wykorzystujących energię wiatrową. Jeżeli turbina miałaby więcej niż 20 metrów wysokości nad poziomem terenu, montowana byłaby do budynku, albo średnica rotora przekraczałaby 3 m, to na jej budowę potrzebne jest pozwolenie. Jeżeli w twojej okolicy obowiązują szczegółowe plany zagospodarowania, może być trudno uzyskać pozwolenie na budowę[1].

Zwróć uwagę na to, żeby twoja elektrownia wiatrowa była jak najmniej uciążliwa, zarówno dla sąsiadów, jak i dla zwierząt oraz przyrody. Nie powinna naruszać ustalonych prawem stref bezpieczeństwa – odległości od dróg, kolei czy linii energetycznych. Najpowszechniej stosowana turbina wiatrowa ma wirnik o poziomej osi obrotu. Dostępne są również turbiny o pionowej osi obrotu, które pracują ciszej i które mogą korzystać z wiatru niezależnie od jego kierunku.

Niestety turbiny, które mogą zaopatrzyć gospodarstwo w prąd, są dosyć drogie (300 000 – 500 000 koron szwedzkich). Dobrym uzupełnieniem dla domu letniego mogą być wiatraki, szczególnie jeśli nieruchomość nie znajduje się w zasięgu sieci energetycznej. Magazynując wyprodukowany prąd w akumulatorach, użytkownik może korzystać z oświetlenia, telewizji i małej lodówki. Urządzenia wykorzystujące energię wiatru można powiązać z ogniwami słonecznymi, tworząc całościowy system, który działa niezależnie od pogody.

W przypadku domów letnich koszt zakupu niewielkiej turbiny może być porównywalny z kosztem doprowadzenia prądu do nieruchomości i podłączenia jej do sieci energetycznej. Poza tym takie turbiny (około 20 000 koron za instalację) mogą zaopatrywać w prąd małe gospodarstwa położone z dala od cywilizacji i stać się dobrą alternatywą – lub uzupełnieniem – baterii słonecznych w szkierach, górach lub w odległych wsiach.

Podgrzej wodę na dachu

.Z kolektorem słonecznym na dachu możesz wyraźnie zmniejszyć koszty podgrzewania wody. Badania pokazują, że zużycie prądu może spaść nawet o 50%.

Kolektory słoneczne instaluje się na dachach domów mieszkalnych lub gospodarczych, tak by padały na nie promienie słoneczne. Najprościej rzecz ujmując, kolektor słoneczny zamienia światło na ciepło. Urządzenie sterujące monitoruje temperaturę i uruchamia pompę cyrkulacyjną, kiedy w kolektorze robi się cieplej niż w zbiorniku akumulacyjnym. W procesie wymiany energii cieplnej ciepło słoneczne transportowane jest do zbiornika, w którym jest magazynowane do chwili, gdy użytkownik pobierze ciepłą wodę użytkową. Oprócz magazynowania ciepła zbiorniki akumulacyjne pełnią inne ważne funkcje. Między innymi można do nich podłączyć szereg różnych źródeł ciepła, które uzupełniają siebie nawzajem – kolektor słoneczny, kominek z płaszczem wodnym, piec drzewny lub zewnętrzną sieć ciepłowniczą. Oprócz kolektora słonecznego do zbudowania instalacji potrzebne są również zbiornik akumulacyjny, centrala sterująca, armatura, pompa cyrkulacyjna, orurowanie, ciecze solarne i naczynie wzbiorcze.

Najlepszy efekt można osiągnąć, orientując kolektory na południe. Można zdecydować się na podgrzewanie wyłącznie wody użytkowej lub na włączenie kolektorów do wewnętrznej instalacji grzewczej jako sytemu uzupełniającego. W skali roku kolektory słoneczne mogą pokryć 20–50% zapotrzebowania na ciepło, w zależności od sprawności i liczby słonecznych godzin. Jako ogólną zasadę przyjmuje się, że w gospodarstwie domowym na jedną osobę powinno przypadać 1m2 kolektora, jeżeli wykorzystuje się je tylko do produkcji ciepła oraz 2–3 m2 kolektora, jeżeli system ten ma uzupełniać ciepło w instalacji grzewczej. Rozsądnej wielkości zbiornik akumulacyjny powinien mieć objętość 75 litrów na każdy metr kwadratowy kolektora.

Przy wyborze materiału trzeba najpierw zdecydować się na wybór pomiędzy kolektorem a rurą próżniową. W odróżnieniu od płaskich kolektorów rura zapewnia większą wydajność i produkcję większej ilości energii w odniesieniu do jednostki powierzchni. Minusem jest to, że rury próżniowe są droższe.

Rurę próżniową można zamontować w pionie lub poziomie, natomiast kolektory zwykle montuje się z nachyleniem 30–60 stopni, przy czym 45 stopni uważa się za najbardziej korzystne.

Za pomocą dużych kolektorów skierowanych dokładnie na południe można pozyskiwać energię słoneczną również późną jesienią i wczesnym przedwiośniem, kiedy słońce zwykle jeszcze jest nisko.

Powiedzmy, że zdecydujesz się na zainstalowanie kolektora na typowym domu mieszkalnym, w którym mieszkają cztery osoby. Wybierasz 10 metrów kwadratowych płaskiego kolektora i 750-litrowy zbiornik akumulacyjny, co powinno dać około 4500 kWh energii na rok. Tego rodzaju instalacja kosztuje około 80 000 – 100 000 z montażem. Jeśli przyjmiesz koszt podgrzania elektrycznego na poziomie 1,20 koron/kWh (1,20 kr – 4500 kWh), oszczędność w skali roku będzie się kształtować na poziomie 5400 koron – co oznacza, że koszt instalacji zwróci się po 15–20 latach. Przeciętnie kompletne systemy z kolektorami i bojlerem kosztują 30 000–50 000 koron. Kolektor słoneczny ze zbiornikiem akumulacyjnym w systemie łączonym kosztuje gdzieś pomiędzy 50 000–120 000 koron, w zależności od modelu i dostawcy.

Niklas Kämpargård
Fragment bestsellera „Żyj jak rolnik.100 sposobów jak żyć w zgodzie z naturą”, wyd. Edipresse Książki POLECAMY: [LINK]
[1] W Polsce zgodnie z art. 5 ust. 2  ustawy prawo budowlane pozwolenia na budowę nie wymaga prowadzenie robót budowlanych w zakresie montażu urządzeń o zainstalowanej mocy elektrycznej do 40 kW oraz gdy wysokość urządzenia nie przekracza 3 m.