Paulina MATYSIAK

Ludzi polityki odbieram poprzez ich lektury. Korzystając z sieci społecznościowych zadałam więc kandydatom na urząd Prezydenta RP dwa pytania: * Jaką książkę obecnie Pan/i czyta? * Jaka lektura wywarła na Panu/i największe wrażenie? Odpowiedzi mówią o nich więcej, niż zapewne sami chcieliby o sobie powiedzieć…

Gdybym miała odpowiedzieć na pytania z czym kojarzy mi się Dania, to nie miałabym problemu. Bo kojarzy mi się z baśniami Andersena, wikingami, Sørenem Kierkegaardem, pysznym domowym chlebem (który jadłam w Roskilde) i oczywiście z rowerami.

Spieszył kto mógł do Warszawy jako miasta przyszłości, gdzie wszystko było w stadium tworzenia, gdzie każdy spodziewał się znaleźć zajęcie, zarobek, łatwą możność zainstalowania się, zapewnienia sobie istnienia.

Portugalia dla mnie to Saramago i jego wciągający świat opowieści, ironiczny, czasem zabawny, czasem groźny i niezrozumiały. Uczy nas, że Wszyscy jesteśmy ulepieni z tej samej gliny, z obojętności i zła, pół na pół­. W jego powieściach nikt nie jest bez winy, ale też nie każdy potrafi się do niej przyznać. Fantastyczny, żywy język, z którym wiele można zrobić.

Zawód: cesarz. Zawód wymagający, odpowiedzialny, z pewnością powodujący wiele stresu i niepokoju. Być może stąd właśnie chęć zatrzymania się, zajęcia się tym, co po państwie, najważniejsze.

1 stycznia i świętowanie Nowego Roku to efekt arbitralnej decyzji Gajusza Juliusza Cezara i wprowadzonej przez niego reformy kalendarzowej. W różnych religiach i tradycjach Nowy Rok przypada w innym terminie – nikomu nie przeszkadza to świętować i cieszyć się nadejściem tego, co nowe i w założeniu dobre. Dawniej odpowiednikiem Nowego Roku było obchodzone w marcu święto przesilenia wiosennego; obchodzili je Celtowie, Słowianie, Rzymianie. Żegnano wtedy zimę, zło i śmierć, a witano słońce i życie. To co złe i szkodliwe ustępowało miejsca temu, co życiodajne i dobre.

Gruzja reklamuje się hasłem „Tu zaczyna się Europa”. Gruzja, leżąca na styku Europy i Azji może fascynować i pociągać. Mnie zauroczyła. Kultura, odmienna od naszej, pełna wspaniałej sztuki, bogatej architektury, niełatwej historii – cieszę się, że miałam okazję się z nią zetknąć, zarówno odwiedzając najstarsze cerkwie, które dotrwały do naszych czasów, takie jak Sweti Cchoweli w mieście Mccheta, monastyr Dżwari, czy tak nieprawdopodobne miejsce jak Muzeum Józefa Stalina w Gori.

Dziś pocztówka z Grecji przypomina mi z jednej strony o tym, by nie zostawiać pustych stolików, by wykorzystać dany nam czas i spędzić go z najbliższymi, rodziną, przyjaciółmi. Tymi, którzy są dla nas ważni. Spotkać się i porozmawiać. A może razem pomilczeć. Tak zwyczajnie. Prosto. Z drugiej zaś strony ten obraz gorzko wskazuje na moment, kiedy zostają tylko puste krzesła. Kiedy nie zdążyliśmy na czas, bo odsuwaliśmy to, co ważne gdzieś przed siebie, w bliżej nieokreśloną przyszłość, która jakże często nie nadchodzi. Nie zdążyliśmy.

Znajdźmy czas na ulubioną gazetę, na kawę, na spotkanie z przyjaciółmi, na spacer i na modlitwę. Na leżenie na kanapie i rozmyślanie, na bujanie w obłokach, na kilkanaście stron książki, o której ostatnio usłyszeliśmy. Pozwólmy sobie marzyć. Koniecznie przy tym zróbmy przerwę od sieci, wyłączmy pakiety danych w naszych smartfonach i choć na chwilę przestańmy być niewolnikami powiadomień.

Wielu pomysłów, takich jak chociażby Sala Mauretańska czy Komnata Nowożeńców (znów inspiracja Lohengrinem), nie zrealizowano. Zamek jednak przetrwał – nie został na szczęście zniszczony podczas żadnej z wojen światowych. Stoi do dziś – jako symbol tragicznej historii Szalonego Króla, który uciekł w świat podań i mitów.

Potem pojawiły się wszelkiego rodzaju podziały chórów anielskich i zaprzątające umysł historie upadłych aniołów. Do tego można dodać rozbudzające wyobraźnię przedstawienia aniołów w sztuce – od włoskich fresków, z barokowymi, nielubianymi przeze mnie, puttami po drodze, po prerafaelickie przedstawienia aniołów – tutaj wskazać muszę uwielbiane przeze mnie Zwiastowanie Rossettiego.

Badacze analizują najdrobniejsze informacje dotyczące życia prywatnego Szekspira, analizują i interpretują jego dzieła… Zamiast jednak zastanawiać się na jego orientacją seksualną, czy faktycznym autorstwem jego sztuk, po prostu… sięgnijmy po którąś z nich. Tak naprawdę nie ma znaczenia kto je napisał, ale znaczenie ma jakość tekstu, styl, dobra historia.

Najciekawszym okresem dla tego miasta był wiek XV. Wtedy do flamandzkiej Wenecji ściągnęły wybitne postaci. Wymieńmy chociaż kilka nazwisk: Jan van Eyck, Hans Memling, Gerard David, Juan Luís Vives, czy William Caxton. Wszystkich można włożyć do jednej szufladki, którą nazwać należałoby: humanista o rozległym wykształceniu.

“Dziecko, które czyta, to dziecko, które odnosi sukcesy. Mamy 320 milionów wizyt w ciągu roku w naszych bibliotekach, ale możemy sprawić, że będzie ich jeszcze więcej”.