
Jest czwartek, 18. maja, a to jest Popołudniowe Espresso. Zapraszamy Państwa na łyk informacyjnego espresso – esencję mijającego dnia i inspirację na pozostałą jego część. Wyłącznie to, co najważniejsze 🇺🇦
Dzień w skrócie
Wiadomości, które będą miały konsekwencje
Rejestr szkód na Ukrainie powstanie decyzją Rady Europy
Ponad 40 krajów poparło w środę – podczas szczytu Rady Europy w Reykjaviku – stworzenie systemu szacowania szkód wojennych, wyrządzonych przez Rosję na Ukrainie – poinformowała agencja AP. Specjalny rejestr szkód na Ukrainie miałby pomóc w zadośćuczynieniu ofiarom wojny i wsparcie w odbudowie Ukrainy. Rosyjska inwazja na Ukrainę była w środę dominującym tematem spotkania w stolicy Islandii. Tego dnia delegacje państw członkowskich Rady Europy dyskutowały, w jaki sposób czołowa organizacja praw człowieka na kontynencie mogłaby wesprzeć Kijów.
Zgodnie z dokumentem Rady Europy, zapis „ma stanowić pierwszy element przyszłego międzynarodowego mechanizmu odszkodowawczego”. Koszty bieżące mają być finansowane przez sygnatariuszy. „Następnie powinniśmy przygotować niezbędne ramy prawne dla konfiskaty rosyjskich aktywów i ustanowić fundusz kompensacyjny” – powiedział ukraiński premier Denys SZMYHAL. Spośród 46 członków Rady Europy 10 krajów nie zobowiązało się jeszcze do uczestniczenia w działaniach nowej organizacji, natomiast trzy oświadczyły, że zamierzają włączyć się do tego planu, ale potrzebują czasu, aby spełnić krajowe wymogi prawne. Projekt poparły także Stany Zjednoczone, Japonia i Kanada, które w szczycie Rady Europy uczestniczą jako państwa-obserwatorzy. Organizacja szacująca szkody na Ukrainie będzie miała siedzibę w Hadze. Rada Europy zamierza też wspierać międzynarodowe starania o powołanie organu sądowego do ścigania zbrodni agresji Rosji na Ukrainę, o czym poinformowała sekretarz generalna Marija Pejcinović BURIĆ.
W 2022 roku w 20 krajach świata przeprowadzono 883 egzekucje
Według dorocznego raportu Amnesty International (AI) w 2022 r. na całym świecie przeprowadzono 883 egzekucje w przynajmniej 20 krajach. Liczba ta wzrosła o 53 proc. w stosunku do 2021 r. i jest największą liczbą egzekucji sądowych odnotowanych na świecie od 2017 r. Organizacja wskazała też, że 6 krajów zniosło karę śmierci w całości lub częściowo. W raporcie wskazano, że liczba egzekucji wykonywanych na świecie wzrasta. W 2021 roku skazanych tracono w 18 państwach. W kilku krajach – Birmie, Afganistanie, Autonomii Palestyńskiej, Kuwejcie i Singapurze – powrócono do wykonywania wyroków śmierci.
W Arabii Saudyjskiej tylko jednego dnia wykonano 81 wyroków. W Iranie niemal podwojono liczbę egzekucji, ich liczba wzrosła z 314 do 576, a w Arabii Saudyjskiej potrojono: w 2022 stracono 196 osób, a rok wcześniej 65. Wzrost odnotowano też w Stanach Zjednoczonych z 11 do 18. Jak zauważa Amnesty International, wielu krajach wyroki śmierci i egzekucje są ukrywane. Do tej grupy państw należą Chiny, Korea Północna i Wietnam. „O ile nie wiadomo, ile osób dokładnie stracono w Chinach, o tyle jasne jest, że państwo to nadal wykonuje najwięcej wyroków śmierci na świecie” – uważają eksperci Amnesty International. Podczas gdy egzekucje wzrosły, całkowita liczba zarejestrowanych wydanych wyroków śmierci pozostała zasadniczo taka sama, z niewielkim spadkiem z 2052 w 2021 r. do 2016 w 2022 roku.
Kuba chętna do współpracy z Rosją
Władze Kuby zachęcają firmy z Rosji, aby skłonić je do inwestowania na karaibskiej wyspie – poinformowali przedstawiciele obu krajów podczas odbywającego się w Hawanie (stolicy Kuby) forum gospodarczego. „Kuba wyraźnie otworzyła drzwi dla naszych inwestycji” – przekazała strona rosyjska.
Wśród zaprezentowanych przez kubańskie władze propozycji jest możliwość korzystania przez rosyjskie spółki z terenów rolnych na wyspie przez okres 30 lat, co szef rosyjskiej delegacji, Borys TITOW, określił mianem „niezwykłego ustępstwa dla zagranicznych firm na Kubie”. Rząd w Hawanie, jak dodał TITOW, zamierza zwolnić też rosyjskie firmy z ceł importowych na niektóre technologie. Dodatkowo rosyjskie firmy uzyskają na Kubie prawo do transferowania do swojej ojczyzny zysków czerpanych na wyspie. Według szacunków Kremla wymiana handlowa pomiędzy Kubą a Rosją wyniosła w 2022 r. 450 mln dolarów, czyli trzy razy więcej niż rok wcześniej.

Dlaczego Zachód nie docenił Ukrainy

Podcasty 🎧#RozmowyNajważniejsze
Aleksandra DUDA: Jak zainteresować historią młode pokolenie?

Klub Kawowy
Dlaczego głupiejemy i na siebie warczymy?
Jonathan HAIDT
Wyjdźcie z Twittera, wyjdźcie z Facebooka. Aby żyć!
Prof. Massimo PIGLIUCCI
Zachód bardziej boi się przegranej Rosji niż przegranej Ukrainy
Sławomir DĘBSKI
Co z tą Francją, Panie Macron?
Prof. Michel WIEVIORKA
