szczyt NATO

Przywódcy państw Zachodu zebrali się w Brukseli na dniu nadzwyczajnych szczytów NATO, G7 i UE w sprawie wojny w Ukrainie.

Pierwszym zadaniem NATO w nadchodzących latach musi stać się ochrona Europy oraz demokratycznych państw Zachodu przed zagrożeniem ze strony Rosji.

Upadek Związku Radzieckiego nie doprowadził do spełnienia rosyjskiego marzenia: transformacji w nowoczesny kraj europejski. Rosja nadal pozostaje znaczącą potęgą militarną, ale jest niewystarczająco silna, aby narzucić swoją wolę innym, wykorzystując do tego potencjał wojskowy. Nie może przecież zrazić do siebie takich państw jak Wielka Brytania, która mogłaby odmówić jej dostępu do swoich rynków. Podobnie jak Sowieci w latach 80., Rosjanie są dzisiaj zakładnikami geopolityki i rzeczywistości gospodarczej. To sprawia, że jest im coraz trudniej kontrolować sytuację wokół siebie. Putin oczywiście zdaje sobie z tego sprawę. Rozumie także, które kraje są dla niego ważne. I one też o tym wiedzą.

Działania powodujące erozję zaufania i solidarności, zarówno wewnątrz tworzącego więź transatlantycką NATO, jak i tworzącej wspólnotę europejską UE, służą jej wrogom, tym, którzy chcą podważyć istniejący ład i wrócić do sytuacji, jakiej Europa doświadczała w ubiegłym stuleciu.

NATO nadal zajmuje tradycyjnie centralne miejsce w niemieckiej polityce bezpieczeństwa. Wszystkie rządy federalne w latach powojennych postrzegały Pakt Północnoatlantycki jako coś więcej niż gwarancję bezpieczeństwa i pokoju w Niemczech i Europie. Sojusz stanowił najważniejsze ramy negocjacyjne dla polityki bezpieczeństwa, pozostał też centralnym, zinstytucjonalizowanym łącznikiem dla stosunków transatlantyckich.

Wyzwaniem po Warszawie będzie utrzymanie przez NATO trwałego wysiłku przez lata i dekady. Nie będzie to łatwe. Jeśli osiągniemy względne odprężenie z Rosją, a przynajmniej stabilizację, pojawią się ludzie, którzy będą mówić, że nie potrzeba już odstraszania. A cała wartość odstraszania polega na tym, że promuje ono stabilność.

Kluczem do rosyjskiej strategii jest jej niemoc. Anachronizm strukturalny rewizjonistycznego mocarstwa nie pozwala nawet na nieśmiałe próby reformowania systemu. Algorytm 3N (copyright: Adam Daniel Rotfeld) czyli niepewność, niejasność i nieprzewidywalność, jest niestety skuteczny.

Rosja obrała drogę promowania braku bezpieczeństwa. Wycofała się z wszelkich porozumień o przejrzystości militarnej. Pokazała na Ukrainie, że może łączyć siłę wojskową z metodami niekonwencjonalnymi, „hybrydowymi” (ataki cybernetyczne, sabotaż, dezinformacja) – dla destabilizowania sąsiadów.

Sojusz nie ma narzędzi do radzenia sobie ze wszystkimi wyzwaniami w Europie, jak choćby kryzys migracyjny. Są jednak zagrożenia, do których mogą mieć zastosowanie środki wojskowe. To zagrożenia militarne z ziemi i z powietrza, ze strony sił morskich, pocisków rakietowych, broni jądrowej, cyberataki czy taktyki hybrydowe. Nie są one jednak postrzegane przez wszystkich aliantów tak samo.

— Wyślemy cztery szybkie, wielonarodowe bataliony do Estonii, na Łotwę, Litwę i do Polski — te słowa Jensa Stoltenberga, sekretarza generalnego NATO, dały nadzieję na bezpieczeństwo naszej części Europy. Co zostanie ze szczytu NATO w Warszawie?

“Semantyka, którą słyszymy w dyskursie o obecności wojsk alianckich w Polsce nie ma znaczenia: stałe, ciągłe, trwałe, rotacyjne, ćwiczebne. Odstraszać ma obecność bez kwantyfikatorów. Właśnie owo odstraszanie jest główną ideą organizującą przygotowana do Szczytu NATO”