Marcin JAKUBOWSKI

Fizyk w Instytucie Fizyki Maxa Plancka w Greifswaldzie zajmujący się badaniami nad syntezą termojądrową. Pracował w kilku największych ośrodkach zajmujących się badaniami nad syntezą termojądrową, m.in. w General Atomics w San Diego i National Institute for Fusion Science w Japonii, gdzie wielokrotnie był profesorem wizytującym. Na Twitterze zainicjował stream #PięknoNauki.

Ryc.: Fabien Clairefond

Marcin JAKUBOWSKI: Les scientifiques polonais. Créatifs, engagés, pensant au-delà des schémas
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Les scientifiques polonais. Créatifs, engagés, pensant au-delà des schémas

Il est difficile de surestimer l’influence de Nicolas Copernic sur notre perception du monde. En hommage au génie de l’astronome originaire de Toruń, the National Gallery à Londres présentera en 2021 deux chef-d’œuvres : le tableau de Jan Matejko « Conversation avec Dieu », représentant Copernic en train d’étudier le système solaire, et une copie de l’ouvrage de Copernic De revolutionibus orbium coelestium (Des révolutions des orbes célestes), fruit de ses observations et de ses calculs méticuleux du mouvement des astres. Alors que la science moderne n’était qu’à son balbutiement, le chanoine de Toruń fut l’un des premiers scientifiques dignes de ce nom, un vrai homme de la Renaissance.

Marcin JAKUBOWSKI: Lem. Człowiek renesansu
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Lem. Człowiek renesansu

Lem interesował się cybernetyką, genetyką i kosmologią (rozważał możliwość istnienia rozpatrywanego dziś na serio „multiversum” – wielu wszechświatów sąsiadujących ze sobą). Tak nadużywane dziś określenie „człowiek renesansu” znakomicie pasowało do Lema.

Marcin JAKUBOWSKI: ITER – największy projekt światowej nauki, droga ku niewyczerpywalnemu źródłu energii
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

ITER – największy projekt światowej nauki, droga ku niewyczerpywalnemu źródłu energii

W powstającym na południu Francji eksperymencie, którego koszt całkowity zamknie się w sumie około 22 miliardów euro, uczestniczą Unia Europejska, Chiny, Rosja, Japonia, Indie, Korea Południowa i Stany Zjednoczone. Każdy z partnerów projektu dostarcza komponenty, które teraz z ogromną precyzją umieszczone będą wewnątrz kriostatu. Pierwszy próbny rozruch ITER-a planowany jest na rok 2025, ale będzie trzeba jeszcze 10 lat na całkowite ukończenie konstrukcji i fazę testów. Pierwsze wyładowania, w których będzie powstawała energia, zostaną wytworzone w 2035 roku.

Marcin JAKUBOWSKI: Pluton. O "nieplanecie", budzącej coraz większe zainteresowanie
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Pluton. O "nieplanecie", budzącej coraz większe zainteresowanie

Kilkanaście lat pracy kilkunastu zespołów z całego świata nie poszło na marne. Pomimo iż przelot odbył się ponad rok temu, sonda nadal przesyła na Ziemię dane o Plutonie. Przyczyną jest wolna transmisja i ogromna odległość pomiędzy sondą a naszą planetą. Okazało się, że Pluton jest równie ekscytujący, jak Jowisz lub Wenus. Dane są tak niesamowite, że amerykańscy naukowcy liczą, iż uda im się przywrócić Plutonowi status planety, jednej z ciekawszych w Układzie Słonecznym.

Marcin JAKUBOWSKI: Człowiek rozumny
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Człowiek rozumny

Żyjemy w antropocenie, epoce, w której to człowiek zmienia klimat i przyrodę, choć tak naprawdę nie wie, jakie to ma konsekwencje. Szacunki mówią, że tracimy rocznie kilkadziesiąt tysięcy gatunków, w tym i pszczoły, bez których nasze życie stanie się nieznośnie trudne. Zmiany na Ziemi sprawią, że człowiek będzie walczył o przeżycie i zasoby. Wszak tego „nauczyła” nas ewolucja. Ale teraz mamy niezliczone środki unicestwiania siebie nawzajem, w tym i najpotężniejszą broń — nasz umysł. I pewnie dlatego nas szlag trafi.

Marcin JAKUBOWSKI: Życie jest niespodzianką. Stephen Hawking
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Życie jest niespodzianką. Stephen Hawking

Stephen Hawking otrzymał wyrok śmierci, czyli diagnozę stwierdzającą stwardnienie zanikowe boczne, w wieku 21 lat. Zamiast umrzeć w zapomnieniu w przeciągu kilku lat, przeżył barwne 54 lata – ożenił się dwukrotnie, dochował się trójki dzieci i natchnął tysiące młodych ludzi.

Marcin JAKUBOWSKI: Nagroda Nobla z fizyki AD 2017
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Nagroda Nobla z fizyki AD 2017

Dzięki falom grawitacyjnym, których istnienie Albert Einstein przewidział 100 lat temu, będziemy mogli obejrzeć dokładniej czarne dziury, a być może odkryjemy też inne egzotyczne byty naszego wszechświata. Nagroda Nobla z fizyki w 2017 roku trafia w naprawdę dobre ręce.

Marcin JAKUBOWSKI: Mgławice
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Mgławice

Gwiazdy powstają i umierają od miliardów lat. Częścią tego cyklu jesteśmy i my — nasze ciała składają się z materii, która niegdyś tworzyła gwiazdy i mgławice. W kosmologii historia życia na Ziemi to mgnienie oka, nic nieznacząca fluktuacja w niewyobrażalnie wielkim wszechświecie.

Marcin JAKUBOWSKI: Topologia, czyli piękno matematyki. Nobel z fizyki 2016
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Topologia, czyli piękno matematyki.
Nobel z fizyki 2016

Thouless, Haldane i Kosterlitz, stosując niezwykle eleganckie i wyrafinowane prawa matematyczne w fizyce, potrafili zmienić sposób, w jaki myślimy o materiałach, a nawet zapoczątkowali całą dziedzinę badań, które być może dadzą nam superkomputery kwantowe czy materiały o własnościach jeszcze lepszych niż własności grafenu.

Marcin JAKUBOWSKI: Fale grawitacyjne - echo kosmicznego kataklizmu
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

Fale grawitacyjne - echo kosmicznego kataklizmu

Naukowcy pracujący przy projekcie LIGO ogłosili, że ich aparatura zarejestrowała falę grawitacyjną, która potrzebowała 1,3 miliarda lat, by dotrzeć do Ziemi z miejsca, gdzie zderzyły się ze sobą dwie czarne dziury. Eksplozja, która przez ułamek sekundy wytworzyła moc 50 razy większą od tej, którą wytwarza cały widzialny wszechświat, sprawiła, że na Ziemi wspomniane lustra zostały wprawione w drgania — tj. zmieniły swoje położenie względem siebie o ułamek średnicy jądra atomowego.

Marcin JAKUBOWSKI: "Rok niezwykłych odkryć"
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

"Rok niezwykłych odkryć"

Miniony rok w świecie nauki obfitował w wiele interesujących wydarzeń opierających się na benedyktyńskiej cierpliwości i pokorze. Programy badacze, takie jak ta badająca Plutona czy też reaktor Wendelstein 7-X, to wyniki kilkunastoletniej pracy wielkich zespołów. Dziś odkryć nie dokonują geniusze odizolowani od świata w wieżach swoich myśli. XXI wiek to czas kolektywnego badania rzeczywistości.

Marcin JAKUBOWSKI: "Nauka"
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

"Nauka"

Przywróćmy uniwersytetom status miejsc, gdzie tworzy się i zdobywa wiedzę, tę na światowym poziomie. Przywróćmy relację uczeń — mistrz, bo przecież dzięki niej powstawały największe odkrycia.

Marcin JAKUBOWSKI: "Pustka, która przestała być nudna"
Marcin JAKUBOWSKI

Marcin JAKUBOWSKI

"Pustka, która przestała być nudna"

W tym tygodniu mija sto lat od publikacji artykułu, w którym Einstein ogłosił założenia ogólnej teorii względności. Publikacja, która powstała jako odpowiedź na jedno z tzw. „głupich pytań”, jest jednym z najdonioślejszych wytworów ludzkiego umysłu. Pytanie było następujące: dlaczego nie ma masy ujemnej? Skoro mamy dwa bieguny magnesów, dodatnie i ujemne ładunki elektryczne, to dlaczego masa jest zawsze dodatnia?