Wydanie 512 Wszystko co Najważniejsze
Tygodnik

Tygodnik "Wszystko co Najważniejsze"

Wydanie 512 Wszystko co Najważniejsze

Czy świat pęka w szwach na naszych oczach? Można byłoby tak sądzić, śledząc to, co dzieje się dookoła. Można też spierać się o nazewnictwo, ale trudno nie dostrzec, że świat w którym żyjemy, po prostu się zmienia.

Wiesław KOT: Ludwik Zamenhof. Okulista, który stworzył język
Wiesław KOT

Wiesław KOT

Ludwik Zamenhof.
Okulista, który stworzył język

Ludzkość powinna mieć na wyposażeniu prosty język pomocniczy, którym można by się porozumieć w najdalszym zakątku świata. Do takiego wniosku doszedł Ludwik Zamenhof na targu w Białymstoku. W rocznicę śmierci twórcy języka esperanto pisze Wiesław KOT.

Wydanie 466 Wszystko co Najważniejsze
Tygodnik

Tygodnik "Wszystko co Najważniejsze"

Wydanie 466 Wszystko co Najważniejsze

W dobie niebywałego rozwoju technologii w ostatnich latach warto spojrzeć na to, co dało światu pismo i dlaczego ludzie zaczęli zapisywać idee, myśli i słowa.

Prof. Wojciech KUDYBA: Zalewani wulgaryzmami, otoczeni kulturą śmieci
Prof. Wojciech KUDYBA

Prof. Wojciech KUDYBA

Zalewani wulgaryzmami, otoczeni kulturą śmieci

Jeśli więc coraz częściej mamy wrażenie, że kultura, jaka nas otacza, przypomina śmietnik, to nasza zazdrość wobec ruchów na rzecz ochrony przyrody wydaje się uzasadniona.

Marta RAKOCZY: Wzmacniające wspólnotę spory o polszczyznę
Prof. Marta RAKOCZY

Prof. Marta RAKOCZY

Wzmacniające wspólnotę spory o polszczyznę

To, że dziś spieramy się o sposoby użycia słów, uznałabym za wartościowe. Spory te pokazują, że cały czas identyfikujemy język z dobrem wspólnym, które wymaga dyskusji, czujności i wspólnej troski.

Prof. Ewa THOMPSON: Puste słowa, płytka polityka
Prof. Ewa THOMPSON

Prof. Ewa THOMPSON

Puste słowa, płytka polityka

Zarówno w języku dziennikarskim, jak i akademickim istnieje współcześnie oczekiwanie, że do opisywania spraw społecznych i międzynarodowych będzie się używać określonego zestawu terminów. Znajdują się w nim pojęcia „pozytywne”, takie jak „demokracja”, „prawa reprodukcyjne”, „różnorodność”, „wielokulturowość”, „równość”, „sprawiedliwość społeczna”, „LGBTQ+” i „Black Lives Matter”. Lista znaczeń „negatywnych” jest dłuższa i obejmuje takie słowa, jak: „faszyzm”, „nacjonalizm”, „populizm”, „nierówność”, „rasizm”, „autokracja”, „biały przywilej”, „dyskryminacja” i wreszcie „mowa nienawiści”, „przestępstwa z nienawiści”, przy czym te ostatnie mają posmak orwellowskich „przestępstw myślowych”.

Prof. Jurand WOJEWODA: Ewolucja, czas i teoria ekspansji
Prof. Jurand WOJEWODA

Prof. Jurand WOJEWODA

Ewolucja, czas i teoria ekspansji

Zgodnie z zasadą, że kiedy ewoluuje jeden tylko element układu, to ewoluuje cały układ, nie da się zakwestionować ewolucji Ziemi. Dużo osób, w tym geologów, pozostaje przy „bezpiecznym”, cyklicznym pojmowaniu procesów, w tym geologicznych, odrzucając ewolucyjną teorię ekspansji.

Jędrzej STĘPIEŃ: Konwersacje na francuskim targu
Jędrzej STĘPIEŃ

Jędrzej STĘPIEŃ

Konwersacje na francuskim targu

Kilka starych krzeseł i nieduża tablica z pytaniem dnia rozstawione na cotygodniowym targu w małym prowansalskim miasteczku – oto sposób na bezpłatną naukę języka francuskiego, a przy tym dysrupcję w dziedzinie nauki języków i niewielki, choć poważny projekt kulturotwórczy.

Tahar BEN JELLOUN: Frankofonia czy języki francuskie. Wizja świata
Tahar BEN JELLOUN

Tahar BEN JELLOUN

Frankofonia czy języki francuskie. Wizja świata

Francuzczyzna jest drzewem, a może lasem lub łąką, na której kolory łączą się z przyprawami nadającymi sensu i smaku naszej wyobraźni. To las, w który zapuściło się wielu pisarzy z całego świata aby zostawić w nim to, co najlepsze z ich twórczości.

Paulina MATYSIAK: Historia jednego tweeta, albo co to są feminatywy
Paulina MATYSIAK

Paulina MATYSIAK

Historia jednego tweeta, albo co to są feminatywy

Czy w jednym tweecie można zawrzeć przekaz, który poruszy serca jednych, a rozjuszy drugich? Mój tweet o treści: „Filolożka, doktorka, reżyserka, ministra, polityczka, prezydentka, filozofka, posłanka… Tak, są takie wyrazy. Tak, można ich używać. A nawet trzeba, bo będzie to świadczyć o równouprawnieniu kobiet w zakresie wykonywania zawodów i piastowania funkcji” wzbudził wiele emocji i kontrowersji.

Jacek SUTRYK:  Szukając nadziei – w miesiąc po pożegnaniu Pawła Adamowicza
Jacek SUTRYK

Jacek SUTRYK

Szukając nadziei – w miesiąc po pożegnaniu Pawła Adamowicza

Zwracajmy uwagę na język, którym do siebie mówimy, na język, którego używamy w internecie. Bądźmy za siebie nawzajem odpowiedzialni. Jesteśmy to winni Pawłowi Adamowiczowi, jesteśmy to winni wszystkim innym ofiarom przemocy, szczególnie tym anonimowym. To, jak będzie wyglądał nasz codzienny język, jak będzie wyglądał język polityki, jakimi słowami będziemy budować nasze wartości, jest naszą wspólną sprawą.

Piotr APEL: Fakty do wyboru
Piotr APEL

Piotr APEL

Fakty do wyboru

Język przestał mieć znaczenie, przekaz jest wtórny. Ważne jest nawet nie to, by przekonać wyborców sympatią do siebie, ale to, żeby pokazać, że jest się odpowiedzią na braki drugiej strony, że wybierając jedną stronę, wyborca może zdecydować o tym, co jest prawdziwe.

Marcin BALICKI: Metafora. Narzędzie, zagrożenie, a może ostatnia przewaga człowieka nad maszyną?
Marcin BALICKI

Marcin BALICKI

Metafora. Narzędzie, zagrożenie, a może ostatnia przewaga człowieka nad maszyną?

Metafory są być może ostatnim bastionem ludzkiego sposobu myślenia, który będzie bronił się najdłużej przed algorytmami sztucznej inteligencji. Jeśli tak będzie, to długo jeszcze poezja, kreatywne myślenie, rozwój osobisty pozostaną domeną człowieka, której nie zagrożą maszyny. W pozostałym zakresie ludzkich kompetencji – nasz los w konkurencji z AI wydaje się przesądzony.