Jędrzej STĘPIEŃ
Nauczanie języka angielskiego w dobie samotności
Musimy wymyślić, czym jest nauczanie języka na nowo. I musimy zrobić to w kontekście nadchodzącego tsunami samotności i pogłębiającego się kryzysu tożsamości.
Tygodnik "Wszystko co Najważniejsze"
Wydanie 512 Wszystko co Najważniejsze
Czy świat pęka w szwach na naszych oczach? Można byłoby tak sądzić, śledząc to, co dzieje się dookoła. Można też spierać się o nazewnictwo, ale trudno nie dostrzec, że świat w którym żyjemy, po prostu się zmienia.
Wiesław KOT
Ludwik Zamenhof. Okulista, który stworzył język
Ludzkość powinna mieć na wyposażeniu prosty język pomocniczy, którym można by się porozumieć w najdalszym zakątku świata. Do takiego wniosku doszedł Ludwik Zamenhof na targu w Białymstoku. W rocznicę śmierci twórcy języka esperanto pisze Wiesław KOT.
Prof. Alexei GRINBAUM
Mowa maszyn. W stronę nowego testamentu sztucznej inteligencji
Transformacja obywatela w użytkownika, jednostki racjonalnej w jednostkę cyfrową, dogłębnie przemienia społeczeństwo. Zmienia sens demokracji i wszelkiego innego ustroju politycznego.
Ábris BÉNDEK
Król przemawia. Cichy upadek języka i polityki
Geniusz starożytnej kultury greckiej, która wynalazła politykę, polegał właśnie na jej głębokim osadzeniu w języku – pisze Ábris BÉNDEK.
Tygodnik "Wszystko co Najważniejsze"
Wydanie 466 Wszystko co Najważniejsze
W dobie niebywałego rozwoju technologii w ostatnich latach warto spojrzeć na to, co dało światu pismo i dlaczego ludzie zaczęli zapisywać idee, myśli i słowa.
Tygodnik "Wszystko co Najważniejsze"
Wydanie 456 Wszystko co Najważniejsze. SACRÉ BLEU!
Język to jeden z najważniejszych wyznaczników człowieczeństwa oraz narzędzie, dzięki któremu uczestniczymy w świecie kultury i tworzymy relacje
Prof. Wojciech KUDYBA
Zalewani wulgaryzmami, otoczeni kulturą śmieci
Jeśli więc coraz częściej mamy wrażenie, że kultura, jaka nas otacza, przypomina śmietnik, to nasza zazdrość wobec ruchów na rzecz ochrony przyrody wydaje się uzasadniona.
Karol SAMSEL
Polszczyzna zwulgaryzowana, zbrutalizowana, zhiperbolizowana polszczyzna. Jak naprawić nasz język?
Wulgaryzmy stanowią część mowy reliktowej. Pokazują, że nasz język nie jest innowacyjny. Jedynym rozwiązaniem jest cofnięcie się i oczyszczenie przedpola języka.
Prof. Marta RAKOCZY
Wzmacniające wspólnotę spory o polszczyznę
To, że dziś spieramy się o sposoby użycia słów, uznałabym za wartościowe. Spory te pokazują, że cały czas identyfikujemy język z dobrem wspólnym, które wymaga dyskusji, czujności i wspólnej troski.
Prof. Marta RAKOCZY
Wulgaryzacja języka, upadek człowieka publicznego
Wulgaryzacja języka przestaje nas razić dlatego, że uważamy, że mamy w określonych sytuacjach do niej prawo.
Prof. Anna CEGIEŁA
Dehumanizując Ukraińców, Polaków, Gruzinów, Tutsi
Obowiązek obrony to za mało, by chcieć mordować bez oporów. Trzeba więc jeszcze zastosować taktykę dehumanizacji przeciwnika.
Prof. Ewa THOMPSON
Puste słowa, płytka polityka
Zarówno w języku dziennikarskim, jak i akademickim istnieje współcześnie oczekiwanie, że do opisywania spraw społecznych i międzynarodowych będzie się używać określonego zestawu terminów. Znajdują się w nim pojęcia „pozytywne”, takie jak „demokracja”, „prawa reprodukcyjne”, „różnorodność”, „wielokulturowość”, „równość”, „sprawiedliwość społeczna”, „LGBTQ+” i „Black Lives Matter”. Lista znaczeń „negatywnych” jest dłuższa i obejmuje takie słowa, jak: „faszyzm”, „nacjonalizm”, „populizm”, „nierówność”, „rasizm”, „autokracja”, „biały przywilej”, „dyskryminacja” i wreszcie „mowa nienawiści”, „przestępstwa z nienawiści”, przy czym te ostatnie mają posmak orwellowskich „przestępstw myślowych”.
Mariola SERAFIN
Opinie ponad faktami. Dialog przestał być możliwy
Im większy jest kryzys opinii, tym łatwiej przyjąć na wiarę podawane w atrakcyjny sposób „nowe prawdy” oraz zarządzać emocjami.
Michał BIAŁEK
O nieprzewidzianych konsekwencjach bycia racjonalnym, podejmowaniu decyzji w języku obcym i o myśleniu o myśleniu
Zdolność wyczucia, kiedy trzeba się zagłębić w problem i go rozpakować, jest najlepszą znaną psychologii wskazówką, jak ktoś będzie sobie radził z podejmowaniem decyzji.
Prof. Jurand WOJEWODA
Ewolucja, czas i teoria ekspansji
Zgodnie z zasadą, że kiedy ewoluuje jeden tylko element układu, to ewoluuje cały układ, nie da się zakwestionować ewolucji Ziemi. Dużo osób, w tym geologów, pozostaje przy „bezpiecznym”, cyklicznym pojmowaniu procesów, w tym geologicznych, odrzucając ewolucyjną teorię ekspansji.
Jędrzej STĘPIEŃ
Konwersacje na francuskim targu
Kilka starych krzeseł i nieduża tablica z pytaniem dnia rozstawione na cotygodniowym targu w małym prowansalskim miasteczku – oto sposób na bezpłatną naukę języka francuskiego, a przy tym dysrupcję w dziedzinie nauki języków i niewielki, choć poważny projekt kulturotwórczy.
Tahar BEN JELLOUN
Frankofonia czy języki francuskie. Wizja świata
Francuzczyzna jest drzewem, a może lasem lub łąką, na której kolory łączą się z przyprawami nadającymi sensu i smaku naszej wyobraźni. To las, w który zapuściło się wielu pisarzy z całego świata aby zostawić w nim to, co najlepsze z ich twórczości.
Paulina MATYSIAK
Historia jednego tweeta, albo co to są feminatywy
Czy w jednym tweecie można zawrzeć przekaz, który poruszy serca jednych, a rozjuszy drugich? Mój tweet o treści: „Filolożka, doktorka, reżyserka, ministra, polityczka, prezydentka, filozofka, posłanka… Tak, są takie wyrazy. Tak, można ich używać. A nawet trzeba, bo będzie to świadczyć o równouprawnieniu kobiet w zakresie wykonywania zawodów i piastowania funkcji” wzbudził wiele emocji i kontrowersji.
Jacek SUTRYK
Szukając nadziei – w miesiąc po pożegnaniu Pawła Adamowicza
Zwracajmy uwagę na język, którym do siebie mówimy, na język, którego używamy w internecie. Bądźmy za siebie nawzajem odpowiedzialni. Jesteśmy to winni Pawłowi Adamowiczowi, jesteśmy to winni wszystkim innym ofiarom przemocy, szczególnie tym anonimowym. To, jak będzie wyglądał nasz codzienny język, jak będzie wyglądał język polityki, jakimi słowami będziemy budować nasze wartości, jest naszą wspólną sprawą.
Piotr APEL
Fakty do wyboru
Język przestał mieć znaczenie, przekaz jest wtórny. Ważne jest nawet nie to, by przekonać wyborców sympatią do siebie, ale to, żeby pokazać, że jest się odpowiedzią na braki drugiej strony, że wybierając jedną stronę, wyborca może zdecydować o tym, co jest prawdziwe.
Marcin BALICKI
Metafora. Narzędzie, zagrożenie, a może ostatnia przewaga człowieka nad maszyną?
Metafory są być może ostatnim bastionem ludzkiego sposobu myślenia, który będzie bronił się najdłużej przed algorytmami sztucznej inteligencji. Jeśli tak będzie, to długo jeszcze poezja, kreatywne myślenie, rozwój osobisty pozostaną domeną człowieka, której nie zagrożą maszyny. W pozostałym zakresie ludzkich kompetencji – nasz los w konkurencji z AI wydaje się przesądzony.
Tomasz RYCHARSKI
"Jak mówić i pisać o nowych mediach? Kłopoty tłumaczy, ludzi korekty i redakcji"
Można by rzec, że druk wymusza na autorze, by dokładnie ustalił, co chce zakomunikować, gdyż dotarcie do czytelników z dodatkowymi wyjaśnieniami będzie trudne, a ewentualna dyskusja będzie możliwa już tylko poza książką (podczas gdy tekst opublikowany w internecie można w razie konieczności zmodyfikować).