Prof. Chantal DELSOL
Tylko lewica może jednocześnie popierać terrorystów i prawić morały
Doszliśmy do granic absurdu. Zjednoczenie ugrupowań lewicowych może pozwolić sobie na popieranie terrorystów i sprawców ludobójstwa i jednocześnie prawić polityczne morały o „postawieniu tamy”.
Branko MILANOVIĆ
Lewica już nie próbuje obalić kapitalizmu
Jeśli rezygnujemy z pomysłu zniesienia kapitalizmu, możemy próbować zmienić Marksa w apostoła równości w kapitalizmie
Prof. Andrzej ZYBERTOWICZ
Świeckie opium dla mas?
Korporacje zaangażowały się w regulowanie warunków, w jakich przebiegają debaty publiczne – aż do poziomu wyrzucania z hukiem z pracy ludzi.
Przemysław PREKIEL
Lewico, pobudka!
Wynik Lewicy jest poniżej oczekiwań. Cztery lata temu weszła do Sejmu z poparciem 12,5 proc. i była na trzecim miejscu. Aż 37 proc. lewicowych wyborców sprzed czterech lat zagłosowało na KO i Trzecią Drogę. To dla liderów Lewicy powinno być ostrzeżeniem i wywołać głębszą dyskusję.
Prof. Wojciech ROSZKOWSKI
Po co nam historia?
Moje refleksje są zbieżne z tezą Chantal Delsol, która stwierdziła, że mamy do czynienia z „agonią” cywilizacji zachodniej. Jako autor podręcznika licealnego, w którym zawarłem podobne oceny, stałem się obiektem pochwał, ale także niewiarygodnego ataku „uczonych” oskarżeń, pozwów sądowych i bezrozumnych inwektyw na skalę, która dowodzi tego, co nazywam relatywizmem histerycznym, będącym istotą rewolucji cywilizacyjnej toczącej Zachód.
Prof. Michel WIEVIORKA
Maj 1968. Moment konstytuujący dzisiejszą Francję
Współczesna Francja przeżywa właśnie dwa wielkie momenty kontestacji społecznej – pisze prof. Michel Wieviorka.
Prof. Olivier ROY
Narcystyczna rewolucja 1968 roku
Duch libertariański roku 1968 w zakresie obyczajowości i rodziny jest ponad podziałami partyjnymi i od pięćdziesięciu lat nie przestaje się rozszerzać.
Prof. Jacek HOŁÓWKA
O zaletach umiarkowania w polityce
Wielu obywateli unika radykalizmu i politycznych skrajności. Woli kierować się dążeniem do wspólnego dobra i stara się wprowadzić zasady niewymuszonej, pokojowej współpracy.
Enzo TRAVERSO
Lewicowa melancholia. Marksizm, historia i pamięć
Manifest stał się niezrozumiały, należy go na nowo odczytać i zinterpretować. Lenin spadł z cokołu, ale jego głowa pozostaje w stanie nienaruszonym, patrzy z powagą w oku.
Prof. Dariusz KOWALCZYK SJ
Triada i Trójca. Marsz przez instytucje w perspektywie teologicznej
W „marszu przez instytucje” kluczową rolę odgrywają różnego rodzaju mniejszości, głównie tzw. mniejszości seksualne.
Jan ROKITA
Wielkie czyszczenie przeszłości
Prostota i łatwość użycia cepa zawsze fascynowała lewicowych intelektualistów. Ale zamiar ideologicznego wyczyszczenia uniwersytetów akurat z wiedzy o antyku jest jednak w istocie dość przypadkowym strzałem w ciemno.
Przemysław PREKIEL
Księża-socjalialiści i posłowie w sutannach
Chrystus nie był członkiem żadnej partii politycznej, choć jest wielu takich, którzy chcieliby go widzieć w tej roli. Kościół nie może być lewicowy czy prawicowy; to anachronizm i swoisty oksymoron. To powinna być wspólnota wiernych, dla których głównym spoiwem jest Ewangelia. Jeden z głównych twórców teologii wyzwolenia, biskup Hélder Câmara, mówił: Gdy daję biednym chleb, nazywają mnie świętym. Gdy pytam, dlaczego biedni nie mają chleba, nazywają mnie komunistą.
Jan ROVNY
Co się stało z europejską lewicą?
Lewica tak silnie rządząca dużą częścią Europy, dziś zatraciła swoje idee i wypychana jest z głównego nurtu ideowych sporów – pisze Jan ROVNY.
Przemysław PREKIEL
Nie blokujmy marszu, organizujmy własny
Dlaczego lewica nie mogłaby zorganizować własnego Marszu Niepodległości i uwypuklić w nim tego, co dla środowiska najcenniejsze – niepodległości, sprawiedliwości społecznej, demokracji, konstytucji, tolerancji?
Jacques ATTALI
Trójkąt ekstremów
Tych trzech sił nic a priori nie powinno łączyć. Nie zgadzają się ze sobą w kwestiach zasadniczych, takich jak stosunek do pieniądza, demokracji, kapitalizmu, uchodźców, ekologii, globalizacji, ksenofobii. A jednak coraz częściej widzimy, że się jednoczą i że potrafią wygrywać. Ich sojusz nazywam „trójkątem ekstremów” – pisze Jacques ATTALI,
Przemysław PREKIEL
O delegalizacji ONR. I o tym, że walka z ruchami radykalnymi jest polską racją stanu
Sympatykom PiS warto przypomnieć, że nie tylko uwielbiany przez nich Piłsudski miał awersję do ONR, ale również Lech Kaczyński, który w obozie PiS jest już postacią pomnikową niczym sam Marszałek. Mało kto pamięta, że w 2007 r. ówczesny Prezydent RP stwierdził: „Mam głęboką niechęć do endecji. Nie wynika ona z tego, że nie doceniam jej wielkich zasług w krzewieniu polskiej świadomości narodowej, np. wśród chłopów. Ale postawienie na antysemityzm jako element konsolidacji narodowej było zasadniczym błędem”.
Marcin GIEŁZAK
Lewica będzie patriotyczna albo nie będzie jej wcale
We Francji mawia się, że z polityką jest jak z grą na skrzypcach: bierze się je lewą ręką, ale gra się prawą. W Polsce jest dokładnie odwrotnie. Legitymację do sprawowania władzy daje dowiedzenie pozytywnego stosunku do „sprawy polskiej”, wykazanie, że ukierunkuje się swoje wysiłki na utrwalenie i wzmocnienie polskiej państwowości oraz zapewnienie obywatelom poczucia bezpieczeństwa i silnej tożsamości. Ten egzamin musieli zdać u nas wszyscy utożsamiani z lewicą, bez względu na to, czy do niej przynależeli faktycznie: Ignacy Daszyński, Józef Piłsudski, Aleksander Kwaśniewski. Jeśli kiedykolwiek powstanie w Polsce wielka lewicowa partia, to wyrośnie ona ze specyficznie polskiego gruntu i będzie się z nim w pełni identyfikować.
Andrzej ZIEMSKI
Gdzie rozpłynęła się lewica?
Dziś lewica, nie tylko w Polsce, poszukuje swojej drogi ideowej. Upadający neoliberalizm, rodząca się nowa globalizacja, oparta na kilku centrach cywilizacyjnych, a także powstawanie zrębów społeczeństwa informacyjnego zmuszają do zastanowienia się krytycznie nad marksizmem i jego współczesną rolą, nad opracowaniami nowych klasyków, takich jak np. Thomas Piketty. Zastanowienia wymaga także strategia ideowa i polityczna Chin, które mogą już dziś narzucić światu wyzwania związane z budową nowej wersji swojego ustroju łączącego wartość, jaką jest dobro człowieka, i rynek regulujący mechanizmy gospodarcze. Wiele krajów analizuje te doświadczenia. Polska lewica ma o czym myśleć w ciągu najbliższych trzech lat wyborczych.
Dariusz SZYMCZYCHA
Dlaczego przegrała lewica?
Dziś rządzi Polską prawicowo-lewicowa partia o nachyleniu katolicko-narodowym. Dostrzegam w niej sporo podobieństw do PZPR. Może w tym jest szansa dla partii lewicowej, która będzie pamiętała o gospodarce? – pisze Dariusz SZYMCZYCHA
Andrzej ZIEMSKI
Polska – wizje strategiczne. Dokąd po neoliberalizmie?
Dziś i w dalszej perspektywie, Polska, aby odgrywać aktywną rolę musi wykorzystać twórczo wspaniałe spostrzeżenie Gombrowicza opublikowane w jego Dziennikach. Zwrócił on uwagę, że europejskość nie polega na zlaniu się z Europą, lecz na tym, aby być jej częścią składową, wnoszącą własne, specyficzne wartości do europejskiej kultury. Modernizacja i rozwój Polski, budowa nowych instytucji, tworzenie społeczeństwa obywatelskiego takie szanse stwarza.
Andrzej ZIEMSKI
Powszechna amnestia na 100 lat niepodległości
Polska Partia Socjalistyczna zgłosiła inicjatywę legislacyjną – ogłoszenie powszechnej amnestii z okazji 100 lecia niepodległości Polski. PPS chciałaby, aby prezydent w ramach swoich kompetencji zainicjował proces, który doprowadzi do zwolnienia z więzień w Polsce ludzi, dla których może być to szansą na powrót do normalnego życia, jedynych żywicieli rodzin, młodocianych, matki nieletnich dzieci, ludzi którzy odbyli bezproblemowo przynajmniej połowę kary i rokują szybką resocjalizację.
Przemysław PREKIEL
Stanisław Dubois. Życie niezwykłe
Wkraczał Stanisław Dubois w życie na progu niepodległej Polski, jako zaprawiony w bojach młody człowiek, świadomy swojej roli i pozycji. Przyszłość stawiała jednak przed nim dużo większe wyzwania, którym chciał i potrafił stawić czoło. Jego dzieciństwo nie zapowiadało, iż będzie jednym z liderów PPS i ruchu socjalistycznego. Jego rodzinny dom nie sprzyjał takiej postawie i ideałom. Fragmenty najnowszej książki Przemysława PREKIELA, biografii Stanisława Dubois, jednej z najważniejszych postaci PPS, lidera socjalistycznej młodzieży.
Prof. Éric FASSIN
Populistyczna strategia francuskiej lewicy
Populizm lewicowy i populizm prawicowy mają nieprzenikające się elektoraty. Lepiej zatem dla lewicy byłoby zwracać się nie do wyborców Frontu Narodowego, ale przede wszystkim do niechodzących na wybory, ponieważ łatwiej sobie wyobrazić to, że ludzie dotąd zdegustowani polityką zaczną się nią interesować, niż to, że skrajnie prawicowe rozżalenie zmieni się w lewicowe oburzenie.
Marcin GIEŁZAK
Rok nowej lewicy
Środowiska rewolucyjnej lewicy zachodniej na ogół bardziej interesowały się tym, co działo się po drugiej stronie żelaznej kurtyny, aniżeli ludzie o poglądach zachowawczych czy nawet tradycyjna socjaldemokracja. Umiarkowana, mieszczańska opinia chciała przede wszystkim stabilizacji, spokoju, odprężenia w relacjach między dwoma blokami ideologicznymi. Młodzieżowe bunty w stolicach państw Układu Warszawskiego wcale nie były im na rękę.
Marcin GIEŁZAK
Trzecia Rzeczpospolita bez mitu. Polska do zbudowania. Razem
To właśnie silne instytucje państwowe i ich aktywna, rozpisana na lata konsekwentnych działań polityka wydobyły z zacofania kraje takie, jak Niemcy, Japonia, Korea, Szwecja czy Singapur. Czas to zrozumieć: zbyt silne państwo może nas uciskać, tak; ale słabe państwo musi nas zgubić.
Angelina KUSSY
Dziś Barcelona, jutro Madryt i Warszawa. W obronie wartości wspólnych całej nowej lewicy
Powinniśmy teraz mówić: „Dziś Barcelona, jutro Warszawa”. Dotykają nas takie same problemy – wyzysk i rządy wielkich korporacji, brak kontroli społecznej nad skorumpowaną i wspierającą nierówności społeczne władzą.
Andrzej ZIEMSKI
Dziesięć wyzwań dla lewicy
„Na najbliższy czas polska lewica ma dwa główne wyzwania: dokonanie krytycznej analizy własnych błędów i zaniechań oraz wygranie wyborów parlamentarnych w 2015 roku. Jeśli się jej to nie uda, czeka ją „długi marsz” i przegrupowanie – zarówno programowe jak i pokoleniowe”