Kryzysy wymagają alternatywnych mechanizmów przywództwa, finansowania i koordynacji między instytucjami. Zamiast rekrutować naukowców na przywódców politycznych, musimy zaszczepić myślenie naukowe w nowych i istniejących instytucjach.
Kto będzie winny powikłań lub błędów? Jaki kompas moralny zostanie „wgrany” robotowi? Jak robot zachowa się w sytuacji krytycznej?
Przez wiele lat spieraliśmy się, czy uniwersytet powinien działać jak przedsiębiorstwo, zastanawialiśmy się, czy powinien być kopią sprawnych korporacji, narzekaliśmy na jego niepraktyczne cele. Zdaje się, że przeoczyliśmy debatę nad rolą formacyjną uniwersytetu, przekazem idei itp.
Faworytów do tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny było kilku. Wśród nich badacze genomu człowieka neandertalskiego, z biologiem specjalizującym się w genetyce ewolucyjnej – Svante Pääbo – na czele. Rok 2020 musiał należeć jednak do naukowców badających wirusy.
Potrzebujemy miejsca dla naukowców na swobodny rozwój ich badań. Chodzi o stworzenie odpowiedniego środowiska, które zachęci ludzi do wymyślania najlepszych projektów. Badaczom nie można powiedzieć, co mają robić, gdyż w ten sposób zabijemy naukę. Świetne i rewolucyjne rozwiązania i odkrycia nie są na życzenie. Musimy zapewniać naukowcom swobodę prowadzenia badań, bez obciążania ich biurokracją.
Bez oddania odpowiedzialności za stan spraw państwowych inżynierom, Polska będzie nadal odbijać się od ściany do ściany coraz bardziej egzotycznych i nierealnych pomysłów w energetyce, transporcie, obronności i innych kluczowych dziedzinach. Kolejne fale młodych, zdolnych do myślenia osób będą emigrowały już nie za chlebem, ale po prostu za zdrowym rozsądkiem i brakiem wszechogarniającej, zbiurokratyzowanej i miałkiej bezmyślności.
Na początku wszechświata była … Wielka Cisza. Nie istniała wtedy możliwość przemieszczania się ani wymiany informacji pomiędzy punktami przestrzennymi. Nie rozchodziło się ani światło ani dźwięk. Taki wynik otrzymaliśmy z teorii Pętlowej Grawitacji Kwantowej nad którą wraz z moimi francuskimi współpracownikami – Aurelienem Barrau, Thomasem Cailleteau oraz Julienem Grainem – pracowaliśmy w latach 2009-2012. Przewidzenie Wielkiej Ciszy to jednak nie koniec tego co powiedziały nam nasze równania. Mianowicie, zawierały one również informację na temat tego co znajduje się przed momentem Wielkiej Ciszy, przy jeszcze większych gęstościach materii.
Krajobraz edukacji i nauki w całej Europie się zmienia. Współpracujące ze sobą najlepsze uczelnie coraz lepiej wykorzystują swój potencjał, nie tylko zmierzając w kierunku doskonałości naukowej i dydaktycznej, ale też przyjmując na siebie odpowiedzialność budowania społeczeństwa europejskiego.
Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że niemożliwe jest dzisiaj budowanie silnej gospodarki i dobrobytu bez oparcia się na nauce. Coraz częściej widzimy też, że nie ma możliwości realizacji przełomowych projektów badawczych bez współpracy z firmami, które są ich odbiorcami. Stawiam tezę, że nauka, o ile ma być ambitna, potrzebuje gospodarki.
Informatyka, biotechnologia i nanoinżynieria – to poziom zaawansowania w tych obszarach będzie decydował o stopniu rozwoju społeczeństwa i konkurencyjności gospodarki.
Dualizm grawitacyjno-kwantowy jest radykalnie nowym spojrzeniem na relację pomiędzy mechaniką kwantową a teorią grawitacji. Teorie te od blisko już stu lat z różnym skutkiem próbuje się połączyć w ramach tak zwanej kwantowej teorii grawitacji, która opisywałaby kwantową naturę oddziaływań grawitacyjnych.
Budujemy organizację dla ludzi, dla których środowisko międzynarodowe jest naturalnym środowiskiem, w którym funkcjonują. Nawiązujemy współpracę z najlepszymi uczelniami, instytutami badawczymi. Naukowiec trafiający do PORT-u ma możliwość korzystania z najwyższej klasy aparatury, nowych laboratoriów, zachęcamy wynalazców także do prowadzenia własnej działalności biznesowej.
Na początku XX wieku, już ponad 100 lat temu, powstały zręby dwóch teorii, które wywróciły nasze rozumienie rzeczywistości do góry nogami. Mechanika kwantowa i ogólna teoria względności, pomimo, że matematycznie bardzo skomplikowane, wpłynęły na to jak żyjemy, co myślimy o świecie i o nas samych.
Myślenie refleksyjne nigdy nie jest łatwe, bo wymaga wielkiej siły woli, by wytrzymać stan intelektualnego niepokoju związanego z brakiem natychmiastowej odpowiedzi. Jego sednem jest umiejętność odsunięcia w czasie ostatecznej odpowiedzi i cieszenie się chwilową niepewnością.
Kilkanaście lat pracy kilkunastu zespołów z całego świata nie poszło na marne. Pomimo iż przelot odbył się ponad rok temu, sonda nadal przesyła na Ziemię dane o Plutonie. Przyczyną jest wolna transmisja i ogromna odległość pomiędzy sondą a naszą planetą. Okazało się, że Pluton jest równie ekscytujący, jak Jowisz lub Wenus. Dane są tak niesamowite, że amerykańscy naukowcy liczą, iż uda im się przywrócić Plutonowi status planety, jednej z ciekawszych w Układzie Słonecznym.
Uruchomiony przez rządową Narodową Agencję Wymiany Akademickiej program „Polskie Powroty” to narzędzie, które każdy menedżer nauki powita z uznaniem, choć uznaniu temu będzie towarzyszyć pytanie: „dlaczego tak późno?”. Dlaczego musieliśmy czekać na to tak wiele lat? O ile prościej byłoby tych ludzi zatrzymać u nas, niż teraz walczyć o ich powrót.
Nie ma rozwoju bez sporu. Ale spór może być też hamulcowym wzrostu. Wszystko zależy od motywów. Są spory „po coś” i spory „po nic”. Jedne są jak wiatr po długich godzinach flauty, te drugie przypominają bieg w kisielu.
Czas stracił swoją pierwszą powłokę: jedyność. Gdzie się nie znajdziemy, czas będzie miał swój własny i inny od pozostałych rytm. Według różnych rytmów ewoluują rzeczy tego świata. A jeśli czasem zarządza tańczący Śiwa, to powinien istnieć pod dziesiątkiem tysięcy postaci, poruszających się we wspólnym tańcu, jak na obrazie Matisse’a…
Żyjemy w antropocenie, epoce, w której to człowiek zmienia klimat i przyrodę, choć tak naprawdę nie wie, jakie to ma konsekwencje. Szacunki mówią, że tracimy rocznie kilkadziesiąt tysięcy gatunków, w tym i pszczoły, bez których nasze życie stanie się nieznośnie trudne. Zmiany na Ziemi sprawią, że człowiek będzie walczył o przeżycie i zasoby. Wszak tego „nauczyła” nas ewolucja. Ale teraz mamy niezliczone środki unicestwiania siebie nawzajem, w tym i najpotężniejszą broń — nasz umysł. I pewnie dlatego nas szlag trafi.
Bez innowacyjnej gospodarki, bez nauki i badań na światowym poziomie, bez współpracy świata biznesowego i akademickiego – nie ma mowy o sukcesie planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju naszego kraju. Nie ma mowy o pomyślnej dla Polski i Polaków przyszłości.
