Europa Środkowa

Zarysowuję się nowy podział Europy, na część anglosaską i środkową i na państwa, które traktują Rosję, jako element porządku europejskiego.

Podział na „cywilizowaną” Europę Zachodnią oraz tą „zacofaną” Europę Środkowo-Wschodnią, której na naszych oczach ulega redefinicji.

Trójmorze jest katalizatorem naszych więzi i ambicji, byśmy mieli wpływ na przyszły kierunek rozwoju Europy.

Pod koniec marca odbyła się debata Tygodnika Echo i Biblioteki im. Václava Havla, organizowana we współpracy z Instytutem Polskim w Pradze i magazynem opinii Wszystko Co Najważniejsze. Prelegenci zastanawiali się nad tym, jak zmieni się bezpieczeństwo i energetyka po rosyjskim ataku na Ukrainę. Debatowali: Przemysław Żurawski vel Grajewski, Michał Kłosowski, Mirek Topolánek, były premier Czech, oraz Karel Schwarzenberg, były minister spraw zagranicznych Czech.

Prezydent Litwy Gitanas NAUSEDA udał się we wtorek do Rzeszowa. Późnym popołudniem (według litewskiego Pałacu Prezydenckiego, o 18:00) odbędzie się szczyt przywódców Polski, Litwy, Łotwy, Estonii.

Trudno sobie wyobrazić, żeby nagle pojawiła się jedna, uniwersalna, pasująca każdemu państwu członkowskiemu Unia. Z prostej przyczyny: nie ma czegoś takiego jak europejski Demos.

W Europie Środkowo-Wschodniej złym duchem był komunizm. Próżnię, którą pozostawiło jego zniknięcie, wypełniły religia i patriotyzm. Patriotyzm, od którego może wiać “odór nacjonalizmu”. Ale czy naszą rolą jest wydawać ukazy, czy też każdy naród powinien znaleźć swoją drogę ku demokracji? Czy takiej Europy pragnęli jej ojcowie założyciele?

Kraje byłego bloku sowieckiego od dawna wiedzą, że jeżeli marzą o demokracji, muszą chronić swoją suwerenność. A suwerenny naród to silne rodziny.

Europa Zachodnia i Środkowa są jak małżonkowie, którzy po miodowym miesiącu odkrywają, że za cechami, które ich przyciągały do siebie, kryją się fundamentalne niezgodności.

Wygląda na to, że Unia może mieć nadzieję najwyżej na zmianę rządu w zbuntowanych środkowoeuropejskich państwach członkowskich. Rodzi to jednak trudne pytania o charakter UE jako podmiotu politycznego. W sytuacji, w której Unia Europejska potrafi współpracować wyłącznie z uległymi rządami i politykami wpisującymi się w określoną ideologię, niektórzy „obywatele UE” zaczynają być naprawdę równiejsi od innych.

Badania naukowe i innowacje odgrywają kluczową rolę w strategii rozwoju i zatrudnienia Unii Europejskiej. Stymulowanie działań w tych sektorach pozwoli opracować odpowiednie rozwiązania umożliwiające sprostanie istotnym wyzwaniom, takim jak zmiany klimatyczne, bezpieczeństwo energetyczne, zdrowie publiczne, warunki życia i pracy.

To, jakie zagadnienia jednostka czy większe społeczności, jak narody, uznają za naczelne, decyduje o ich losach. Może więc pochylenie się nad tą kwestią nie będzie stratą czasu?

Świat przypomina coraz bardziej globalną wioskę, gdzie każdy mieszka w domu o innej wielkości i innym standardzie. Wiemy, że nie uda nam się żyć w zgodzie, jeżeli w sąsiednim domu dojdzie do kłótni.

Kraje Europy Środkowo-Wschodniej w ciągu najbliższej dekady znacznie zwiększą dochód na głowę mieszkańca tego regionu i dogonią gospodarki południa Europy

Joe Biden nie wprowadzi większych zmian w polityce, którą wobec Europy Środkowej prowadził Donald Trump. Za rządów Trumpa zaczął funkcjonować projekt Trójmorza obejmujący 12 państw regionu. Biden się z niego nie wycofa.

Pandemia COVID-19 i restrykcje rządowe przyniosły wstrząs, który dotknął i będzie nadal dotykał wszystkie gospodarki Europy Środkowej. Dostrzegamy jednak kilka powodów, dla których Polska, Czechy, Słowacja i Węgry mają szansę pozostać obszarem o ponadprzeciętnym wzroście gospodarczym w Unii Europejskiej.