Trudno sobie wyobrazić, żeby nagle pojawiła się jedna, uniwersalna, pasująca każdemu państwu członkowskiemu Unia. Z prostej przyczyny: nie ma czegoś takiego jak europejski Demos.
Jeśli kraje Europy chcą być dziś bardziej suwerenne w świecie, muszą trzymać się razem, jak rodzina. Europejczycy tylko razem mogą kontrolować dostęp do najważniejszych dóbr i wartości.
W Europie Środkowo-Wschodniej złym duchem był komunizm. Próżnię, którą pozostawiło jego zniknięcie, wypełniły religia i patriotyzm. Patriotyzm, od którego może wiać “odór nacjonalizmu”. Ale czy naszą rolą jest wydawać ukazy, czy też każdy naród powinien znaleźć swoją drogę ku demokracji? Czy takiej Europy pragnęli jej ojcowie założyciele?
Kraje byłego bloku sowieckiego od dawna wiedzą, że jeżeli marzą o demokracji, muszą chronić swoją suwerenność. A suwerenny naród to silne rodziny.
Europa Zachodnia i Środkowa są jak małżonkowie, którzy po miodowym miesiącu odkrywają, że za cechami, które ich przyciągały do siebie, kryją się fundamentalne niezgodności.
Wygląda na to, że Unia może mieć nadzieję najwyżej na zmianę rządu w zbuntowanych środkowoeuropejskich państwach członkowskich. Rodzi to jednak trudne pytania o charakter UE jako podmiotu politycznego. W sytuacji, w której Unia Europejska potrafi współpracować wyłącznie z uległymi rządami i politykami wpisującymi się w określoną ideologię, niektórzy „obywatele UE” zaczynają być naprawdę równiejsi od innych.
Badania naukowe i innowacje odgrywają kluczową rolę w strategii rozwoju i zatrudnienia Unii Europejskiej. Stymulowanie działań w tych sektorach pozwoli opracować odpowiednie rozwiązania umożliwiające sprostanie istotnym wyzwaniom, takim jak zmiany klimatyczne, bezpieczeństwo energetyczne, zdrowie publiczne, warunki życia i pracy.
Europa nie ma ani wspólnego języka, ani wspólnych wartości, ani wspólnych interesów; mówiąc w skrócie, Europa nie istnieje, nigdy nie będzie stanowić jednego narodu, a tym bardziej wsparcia dla ewentualnej demokracji.
To, jakie zagadnienia jednostka czy większe społeczności, jak narody, uznają za naczelne, decyduje o ich losach. Może więc pochylenie się nad tą kwestią nie będzie stratą czasu?
Nie ma wątpliwości, że św. Jana Pawła II należy uznać za współpatrona Europy. Będąc jedną z najwybitniejszych postaci XX wieku, był także jednym z niewielu, którzy rozumieli, że można być jednocześnie wspaniałym patriotą i Europejczykiem.
Świat przypomina coraz bardziej globalną wioskę, gdzie każdy mieszka w domu o innej wielkości i innym standardzie. Wiemy, że nie uda nam się żyć w zgodzie, jeżeli w sąsiednim domu dojdzie do kłótni.
Kraje Europy Środkowo-Wschodniej w ciągu najbliższej dekady znacznie zwiększą dochód na głowę mieszkańca tego regionu i dogonią gospodarki południa Europy
Rozsądne jest zasugerowanie, że odkąd Unia Europejska się powiększyła w 2004 i 2007 r., Europa Wschodnia przestała istnieć jako odrębny region. Została wtedy w dużym stopniu włączona do Europy jako całości, a na horyzoncie wciąż jawi się nam przyszłe rozszerzenie Wspólnoty.
Joe Biden nie wprowadzi większych zmian w polityce, którą wobec Europy Środkowej prowadził Donald Trump. Za rządów Trumpa zaczął funkcjonować projekt Trójmorza obejmujący 12 państw regionu. Biden się z niego nie wycofa.
Pandemia COVID-19 i restrykcje rządowe przyniosły wstrząs, który dotknął i będzie nadal dotykał wszystkie gospodarki Europy Środkowej. Dostrzegamy jednak kilka powodów, dla których Polska, Czechy, Słowacja i Węgry mają szansę pozostać obszarem o ponadprzeciętnym wzroście gospodarczym w Unii Europejskiej.
Pamiętam, jak w 2012 roku pewien think tank z Unii Europejskiej opracował ważne badanie na temat jej przyszłości. Już wtedy przewidywano, że do 2050 roku udział Europy w światowej produkcji gospodarczej spadnie z poziomu z 2012 roku, czyli o ponad 20 procent, do 15–17 procent
Komunizm w Europie Środkowo-Wschodniej nie tyle upadł, ile po prostu zbankrutował.
Opinia publiczna w Czechosłowacji w odniesieniu do okupacji tego kraju przez wojska Układu Warszawskiego była przeważnie prosowiecka, co było związane z pozytywnym obrazem Rosji w znacznej części społeczeństw słowackiego i czeskiego jeszcze z okresu odrodzenia narodowego w XIX wieku. Inaczej było w Polsce, która zawsze charakteryzowała się specyficznym poziomem wrogości wobec swojego wschodniego sąsiada.
Churchill miał rację. Przed nastaniem Stalina owe „pradawne stolice” uważano powszechnie za fundamentalną i integralną część Europy.
Idee konserwatyzmu, zwłaszcza te dotyczące pomocniczości, przyczyniłyby się do poprawy funkcjonowania UE. Jednak na razie ani Polska, ani Węgry nie sformułowały wizji tego, jak powinna być zorganizowana „konserwatywna” Europa.
