internet

Tym, którzy chcieliby scedować odpowiedzialność za obronę demokracji na platformy, proponuję wyobrazić sobie, jak by się czuli, gdyby Twitter nie był kontrolowany przez Jacka Dorseya, ale magnatów medialnych pokroju Ruperta Murdocha czy Juliana Sinclaira Smitha. Uważam, że powinniśmy się skoncentrować na zasadniczym problemie siły platform zamiast na tym, kto w danym momencie je kontroluje.

Czy mózg człowieka rzeczywiście stanowi nowy teren działań wojskowych? Jeśli tak, to co kryje się pod pojęciem „wojny kognitywnej”?

W latach 80. musiały minąć tygodnie, a nawet miesiące, zanim pojawiła się nowa publikacja lub audycja odzwierciedlająca dezinformację KGB. Tymczasem w przypadku rzekomych laboratoriów broni biologicznej na Ukrainie czy moskiewskiej dezinformacji w związku z COVID-19 rosyjskie tezy zaczęły się rozprzestrzeniać w niektórych środowiskach internetowych niemal natychmiastowo i z ogromną prędkością.

Internet jest systemem rozproszonym, który w przeszłości z powodzeniem oparł się wielu klęskom żywiołowym i katastrofom spowodowanym przez człowieka. Jednak obecnie badacze i operatorzy internetu nie biorą pod uwagę zdarzenia mało prawdopodobnego, ale mogącego stanowić poważne zagrożenie. Internet mogą nam wyłączyć superburze słoneczne.

Pytania o przyszłość nigdy nie należały do pytań łatwych, a dziś należą do pytań najtrudniejszych. Zarówno badania naukowe, jak i rzeczywistość dowodzą bowiem, że wiek XXI jest i pozostanie wiekiem narastania powszechnej niepewności i globalnego ryzyka, o czym już dziś przekonuje m.in. globalny indeks niepewności (World Uncertainty Index).

Widz, uczestnicząc w tej grze medialnej, przyzwala, by przez jego świadomość przepływał niekończący się strumień informacji. Pozwala sobie narzucić segregację i układ newsów w przekonaniu, że o własnych siłach i tak nie byłby w stanie wprowadzić tu bodaj elementarnych gradacji.

Pozwólmy sobie na dyskusję o tym, czym może się stać internet i co możemy z nim zrobić. Chciałbym zobaczyć, co jeszcze potrafimy.

Co się jeszcze może zepsuć? W zasadzie wszystko. Ostatnio powiało strachem, gdy na całym świecie padł Facebook. Był moment, gdy obawiano się, że awaria jest terminalna i przepadną wszystkie zdjęcia z wakacji, filmiki z kotami i wybuchy hejtu. Po paru godzinach program wrócił, awaria pewnie już została zapomniana. Ale koniec był bliski.

Przedsiębiorstwa informacyjne nadużyły swojej pozycji i zawiodły zaufanie globalnej społeczności. Pytanie: co z tym zrobimy?

Jednym z głównych wyzwań współczesnej edukacji jest duchowość ludzi, których sposób myślenia zmienia się, ponieważ żyją w środowisku cyfrowym.

Stany Zjednoczone i Chiny zdominowały obszar mocno rozwijającej się sztucznej inteligencji, wzmacniając tym samym swoją pozycję w świecie. Dotyczy to zarówno hard power (wykorzystanie sztucznej inteligencji w wojskowości), jak i soft power (wpływ na ekonomię, wpływ polityczny i kulturowy). Reakcją spóźnionej Europy są coraz to nowe regulacje prawne. Afryka natomiast staje się polem konfrontacji „cyfrowych imperiów”.

Nowe media stały się raczej miejscem niewygodnym, dalekim od mistycznej wizji Teilharda. McLuhan zmarł na długo przed powstaniem internetu, nie doczekując się duchowej syntezy świadomości i nowoczesnej technologii. Z perspektywy czasu trudno przyjąć pogląd, że zaakceptowałby sposób, w jaki wielu katolików zdecydowało się korzystać z tego, co sam uważał za atrybut nowego świata.

Choć wyłączenie internetu dziś cofnęłoby nas do początku XX wieku – czasu bez smartfonów, Fortnite’a i Netflixa – to awaria prądu byłaby jeszcze gorsza – zabierając nas do wieku XIX, a więc czasów sprzed telegrafu, telefonu i żarówki. Choć tu i tu powstałe szkody dałoby się usunąć, to każde tąpnięcie tego typu mogłoby być pierwszym akordem do światowej wojny. Należy się cieszyć, że rywalizacja o cyfrowy porządek świata ma dziś wymiar ekonomiczny, a ważniejsze od granatów stały się routery.

Prawdziwym problemem jest uporczywa niechęć wydawców serwisów informacyjnych do zrozumienia tego, jak internet zmienił ich świat, krusząc zrozumiały dla nich paradygmat na drobne kawałki.

Wierzący w sieci próbują wspólnie coś tworzyć, nie unikając jednocześnie dyskusji o różnicach. Może to być cenna lekcja dla wszystkich, którzy zaniepokojeni stanem polskiej debaty publicznej poszukują nowych modeli komunikowania i dialogu światopoglądowego.

Rok 1989 był bogaty w wydarzenia, które zachwiały światowym zimnowojennym porządkiem. My pamiętamy najlepiej nasze pierwsze po wojnie, częściowo wolne wybory parlamentarne, ale także upadek Muru Berlińskiego czy wydarzenia na placu Tiananmen. Pamiętać chyba powinniśmy również o 30. rocznicy jeszcze jednego ważnego wydarzenia – powstania globalnej sieci komunikacji elektronicznej, znanej dzisiaj każdemu przez swój skrót WWW (World Wide Web).

Cyfryzacja to wielka szansa na odrodzenie społeczeństwa obywatelskiego, które jest kręgosłupem każdej demokracji.

Paradoksalnie Internet nie wzmacnia poczucia odpowiedzialności obywatelskiej; uwypukla natomiast zachowania konformistyczne, będące wynikiem braku realnej edukacji w sferze technologii i filozofii. Celebruje polityków z większą gorliwością niż kiedyś telewizja, dając złudzenie pogłębionej bliskości. Internet nie zmienił otaczającej nas głupoty, pychy, żądzy władzy, dyskryminacji… Nie zmienił człowieka, a tylko poszczególnych ludzi.