Piękno odkrycia

Faworytów do tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny było kilku. Wśród nich badacze genomu człowieka neandertalskiego, z biologiem specjalizującym się w genetyce ewolucyjnej – Svante Pääbo – na czele. Rok 2020 musiał należeć jednak do naukowców badających wirusy.

W powstającym na południu Francji eksperymencie, którego koszt całkowity zamknie się w sumie około 22 miliardów euro, uczestniczą Unia Europejska, Chiny, Rosja, Japonia, Indie, Korea Południowa i Stany Zjednoczone. Każdy z partnerów projektu dostarcza komponenty, które teraz z ogromną precyzją umieszczone będą wewnątrz kriostatu. Pierwszy próbny rozruch ITER-a planowany jest na rok 2025, ale będzie trzeba jeszcze 10 lat na całkowite ukończenie konstrukcji i fazę testów. Pierwsze wyładowania, w których będzie powstawała energia, zostaną wytworzone w 2035 roku.

Nikogo już w Japonii nie dziwi, gdy w recepcji hotelu zostanie obsłużony przez robota. W przyszłym roku jednak po raz pierwszy robot będzie prezentował dziennik telewizyjny.

Elon Musk wielokrotnie przestrzegał przed sztuczną inteligencją, nazywając ją największym zagrożeniem dla ludzkiej egzystencji, większym nawet od broni atomowej. Jeśli jednak jest w tym interes…  

By uzyskać kilogram wanadu, trzeba oczyścić osiem i pół tony skały. Szesnaście, by wyprodukować kilogram ceru. Pięćdziesiąt, by otrzymać kilogram galu. A niewyobrażalną wręcz liczbę tysiąca dwustu ton, by otrzymać ledwie jeden kilogram lutetu. Niewielka dawka każdego z tych metali wytwarza pole magnetyczne zdolne do generowania większej energii niż ta sama ilość węgla czy ropy. Tu leży sedno zielonego kapitalizmu, definiowanego jako dążenie do zastępowania źródeł energii skutkujących emisją miliardów ton dwutlenku węgla przez takie, które nie wymagają spalania i w związku z tym nie emitują najmniejszego nawet grama tego gazu.

Doniosłość spektakularnych odkryć z zakresu niskich temperatur zaowocowała przyznaniem kilkunastu Nagród Nobla w XX i XXI wieku. Wciąż fascynujące wydają się te zjawiska zachodzące w pobliżu zera bezwzględnego, czyli 0 K (–273,15°C), gdzie dominujący wpływ na właściwości zimnej materii ma całkowicie nieintuicyjna i niedeterministyczna mechanika kwantowa.

Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że niemożliwe jest dzisiaj budowanie silnej gospodarki i dobrobytu bez oparcia się na nauce. Coraz częściej widzimy też, że nie ma możliwości realizacji przełomowych projektów badawczych bez współpracy z firmami, które są ich odbiorcami. Stawiam tezę, że nauka, o ile ma być ambitna, potrzebuje gospodarki.

Dziś kilka polskich instytucji naukowych i ośrodków przemysłowych uczestniczy w międzynarodowych projektach rozwijających technologię przyszłości: HTR.

Jednym z najważniejszych czynników w przypadku Chin jest skala – 1,4 miliarda mieszkańców. To znaczy, że jeżeli jest im trudno się uczyć naszych języków i tylko 1% mówi porządnie, to jest to 14 milionów. Jeżeli 0,1% potrafi w angielskim wygłaszać techniczne referaty i prowadzić handlowe negocjacje, to daje 1,4 miliona. Przyzwyczajeni do tanich produktów słabej jakości są tolerancyjni dla niedoróbek, co ułatwia eksperymentowanie. Produkt startupu może w krótkim czasie zdobyć na krajowym rynku 100 milionów użytkowników, co pozwala mu okrzepnąć i nabrać siły przed wyjściem w świat.

Nie ma rozwoju bez sporu. Ale spór może być też hamulcowym wzrostu. Wszystko zależy od motywów. Są spory „po coś” i spory „po nic”. Jedne są jak wiatr po długich godzinach flauty, te drugie przypominają bieg w kisielu.

Projekt badawczy „Com-bridge – Innowacyjny most z kompozytów FRP”, współfinansowany przez NCBR w ramach programu Demonstrator+, pozwolił na wybudowanie dwóch innowacyjnych mostów na terenie powiatu rzeszowskiego. Zostały one oddane do użytkowania na początku i końcu 2016 r., czyli 3 lata od oficjalnego rozpoczęcia projektu. Jednak w rzeczywistości bazowały one na wynikach wcześniej prowadzonych prac.

Polski wynalazek, system PocketECG, umożliwia badanemu prowadzenie normalnego trybu życia przy jednoczesnym utrzymaniu stałego monitoringu, analizie wszelkich anomalii i informowaniu lekarza o wystąpieniu nagłych zaburzeń w pracy serca. Dzięki platformie internetowej, dostępnej za pomocą standardowej przeglądarki WWW, lekarz ma możliwość zdalnego dostępu do pełnego sygnału EKG pacjenta w czasie rzeczywistym.

La chance de la Pologne est de savoir conjuguer les nouvelles technologies avec les secteurs industriels traditionnels – écrit le professeur Maciej CHOROWSKI.

Robot edukacyjny, który rozwija się razem z dzieckiem? Takie rozwiązanie stworzyli naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej w Krakowie we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju. „Photon”, bo tak nazywa się urządzenie, poprzez zabawę z dzieckiem pomaga rozwijać umiejętności logicznego myślenia, programowania i kształtuje prawidłowe postawy społeczne. Photon kierowany jest do dzieci w wieku 6-12 lat. Tuż po wyjęciu z pudełka robocik nie potrafi zbyt wiele – jego możliwości odblokowywane są przez interakcje z dziećmi. Kluczowa jest tu aplikacja mobilna,…

Rolą administracji publicznej jest stymulowanie i wspieranie działalności środowiska naukowego, gospodarczego i finansowego. To od ich aktywności i gotowości do stawiania sobie ambitnych celów zależy przyszłość naszego kraju.

Nous avons ici en Pologne des chercheurs courageux, des innovateurs qui de façon décomplexée peuvent participer à la course aux bourses et brevets, aux côtés de leurs homologues des États-Unis ou d’Europe occidentale. Ils font partie des équipes interdisciplinaires créées au NCBR – écrit le professeur Aleksander NAWRAT.

Opracowana w ramach projektu Biometrycznej weryfikacji głosowej technologia pozwala na przetwarzanie i analizę sygnału akustycznego w celu  automatycznej, biometrycznej weryfikacji i identyfikacji głosu ludzkiego BVV i BVR (ang. Biometric Voice Verification, Biometric Voice Recognition). „Biometric voice verification and identification”/ „Biometryczna weryfikacja i identyfikacja głosu”, jest projektem realizowany przez naukowców z AGH w Krakowie, w ramach Programu Badań Stosowanych NCBiR. Zamierzeniem autorów projektu jest stworzenie konkurencyjnego zarówno ekonomicznie jak i technologicznie produktu z dziedziny biometrii głosowej. Podjęte badania przemysłowe mają doprowadzić…

W projekcie Moderus Gamma połączyliśmy wiedzę i doświadczenie Modertrans Poznań i Politechniki Poznańskiej. To kolejny wspólny projekt badawczo-rozwojowy, w którym znalazły zastosowanie nowoczesne technologie.

Na Politechnice Rzeszowskiej opracowano system wspomagający komunikację osoby z dysfunkcją słuchu. Ma pomóc w komunikacji osobie głuchej lub głuchoniemej, która posługuje się polskim językiem migowym z osobą słyszącą, która nie zna tego języka. Język migowy zamieniany jest na dźwięk lub tekst, z kolei mowa przekształcana jest na sekwencje filmowe języka migowego lub na ikony i obrazy. Osoby niesłyszące będą mogły załatwić różne sprawy w Urzędzie Miasta Rzeszowa bez udziału tłumacza języka migowego dzięki specjalnemu systemowi. „SyKoMi” to unikalne oprogramowanie w…

Pojawienie się FMR w Europie Środkowo-Wschodniej miałoby duży wpływ na geopolitykę. Ale czy Wolny Rynek Robotyki sprzyjałby Unii Europejskiej, czy raczej by z nią konkurował?