Jest piątek, 25. lutego, a to jest Popołudniowe Espresso. Zapraszamy Państwa na łyk informacyjnego espresso – esencję mijającego dnia i inspirację na pozostałą jego część. Wyłącznie to, co najważniejsze 🇺🇦
Dzień w skrócie
Wiadomości, które będą miały konsekwencje
Ukraina pod rosyjskim ostrzałem rakietowym
W piątek nad ranem stolica Ukrainy – Kijów – znalazła się pod ostrzałem rakietowym rosyjskich wojsk, o czym poinformował ukraiński rząd. Władze dodały, że prowadzone są działania obronne na czterech frontach, a ukraińskie wojsko walczy z przeważającymi siłami Rosjan, które próbują od kilku stron podejść pod Kijów. Agencja Interfax-Ukraina poinformowała o wybuchach, które słychać w okolicy lotniska Żuliany. – Mimo że Rosja wznowiła nad ranem bombardowania, to większość wojsk rosyjskich została powstrzymana przed dalszym pochodem – powiedział prezydent Ukrainy Wołodymyr ZEŁENSKI w wyemitowanym w piątek rano orędziu do narodu. Prezydent zaznaczył, że rosyjskie działania pokazują, że sankcje nałożone przez Zachód na Rosję są niewystarczające.
Resort spraw wewnętrznych Ukrainy przekazał, że wojska rosyjskie próbują siłami pancernymi podejść pod Kijów ze strony Czernihowa (od północy) i Iwankowa (północnego-zachodu). Aby utrudnić natarcie wojskom rosyjskim na Kijów, siły ukraińskie wysadziły 3 mosty wokół miasta. Prezydent w czwartek ogłosił powszechną mobilizacje na Ukrainie. Władze Kijowa nałożyły także zakaz wyjazdu z kraju mężczyzn w wieku 18-60 lat.
W czwartek Ukraińcy byli zmuszeni bronić Wyspę Węży (położoną na Morzu Czarnym, u ujścia Dunaju). Po walkach obrona wyspy upadła. Zginęła cała jej, 13 osobowa ukraińska załoga. W nocy prezydent ZEŁENSKI poinformował, że w pierwszym dniu wojny Ukraina straciła 137 żołnierzy. 316 zostało rannych. Prezydent Ukrainy wezwał również prezydenta PUTINA do negocjacji. – Usiądźmy do stołu negocjacyjnego, aby powstrzymać śmierć ludzi – przekazał. PUTIN jest gotów wysłać delegację do stolicy Białorusi Mińska na rozmowy z Ukrainą, odpowiedział rzecznik Kremla Dmitrij PIESKOW. [czytaj więcej]
Zachód nakłada kolejne sankcje na Rosję
W związku z inwazją Rosji na Ukrainę, podczas czwartkowego posiedzenia w Brukseli członkowie Komisji Europejskiej uzgodnili nałożenie nowych sankcji na rosyjskie podmioty. – Sankcje te obejmują sektor finansowy, sektor energetyczny i transportowy, towary podwójnego zastosowania, a także kontrolę i finansowanie eksportu, politykę wizową, nowe nazwiska objęte sankcjami personalnymi i nowe kryteria umieszczania ich na liście – przekazali członkowie Komisji w oświadczeniu. Nowe sankcje nałożyły także USA. Jak podaje tamtejszy resort finansów, sankcje obejmą „dwa największe rosyjskie banki i 80% wszystkich aktywów bankowych. – Dziś autoryzuję surowe sankcje i nowe ograniczenia dotyczące tego, co można eksportować do Rosji. Doprowadzą one do poważnych kosztów dla rosyjskiej gospodarki – przekazał podczas czwartkowego przemówienia prezydent Stanów Zjednoczonych. Podczas wystąpienia Joe BIDEN przypomniał, że USA zamierza wypełnić swoje zobowiązania sojusznicze w stosunku do państw wschodniej flanki NATO oraz zadeklarował wysłanie dodatkowych 7 tys. jednostek wojska do Europy.
Wielka Brytania objęła nowymi sankcjami zarówno Rosję jak i Białoruś. – Nakładamy sankcje na ponad 100 rosyjskich podmiotów [także osobowych], zamykamy rosyjskim bankom dostęp do rynków finansowych […] W ramach sankcji rosyjskie linie Aerofłot będą miały zakaz lądowania w Wielkiej Brytanii — przekazał w czwartek Boris JOHNSON. Premier Wielkiej Brytanii poinformował również, że – ze względu na pomoc w przeprowadzeniu ataku na Ukrainę – dodatkowymi sankcjami zostaną objęte także podmioty białoruskie. Sankcje sojuszników NATO nie objęły jednak odcięcia Rosji od globalnego systemu płatności międzynarodowych SWIFT. Posunięcie pozwoliłoby odciąć Rosję od największych płatności zza granicy m.in. za gaz. Głównymi przeciwnikami wprowadzenia zakazu są Niemcy. Premier Mateusz MORAWIECKI wskazał: „Wielu przywódców podziela pogląd, że Rosję trzeba wykluczyć z systemu SWIFT, ale do uchwalenia sankcji potrzebna jest jednomyślność”.
Dziś w Warszawie odbędzie się nadzwyczajny szczyt Bukaresztańskiej Dziewiątki (Bułgaria, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia, Słowacja i Węgry). W szczycie weźmie także udział Turcja. Do spotkania odniósł się prezydent Andrzej DUDA w orędziu: – W Warszawie odbędzie się spotkanie państw naszego regionu, a w Brukseli specjalny szczyt Sojuszu Północnoatlantyckiego – powiedział. – Jesteśmy zjednoczeni, by zapewnić bezpieczeństwo wszystkim krajom sojuszu – dodał prezydent. [czytaj więcej]
Europa Środkowa przyjmuje uchodźców z Ukrainy i przygotowuje pomoc humanitarną
Ukraińcy uciekając przed wojną z Rosją przybywają do sąsiednich krajów Europy Środkowej, w tym do Polski. Wśród krajów, które przygotowują się i już przyjmują uchodźców z Ukrainy jest Polska, Mołdawia, Rumunia, Słowacja i Węgry, kraje graniczące z Ukrainą. Już w czwartek rano na przejście graniczne w Medyce przybyło kilkadziesiąt osób. Obecnie, do tej miejscowości położonej w województwie podkarpackim przyjechały osoby z całej Polski, przygotowując się na odebranie swoich bliskich i przyjaciół, którzy uciekają przed wojną. Jeszcze w czwartek Polska zniosła przepisy dotyczące kwarantanny dla osób przybywających spoza UE bez potwierdzonego laboratoryjnie negatywnego testu na COVID-19.
W innym państwie regionu, Czechach, prezydent Milos ZEMAN, nazwał rosyjskiego prezydenta Władimira Putina „szaleńcem”. Praga zaprzestała wydawania wiz Rosjanom i nakazała zamknięcie dwóch rosyjskich konsulatów. Czeskie Koleje przygotowały wagony z 6000 miejscami siedzącymi i łóżkami, aby w razie potrzeby pomóc w ewakuacji ludzi. Premier Węgier Viktor ORBAN również potępił działania Moskwy. Powiedział, że Węgry przygotują pomoc humanitarną dla Ukrainy i są gotowe na przyjęcie uchodźców. Słowacja również zapowiedziała, że jest gotowa pomóc uchodźcom. „Proszę, okażmy im współczucie i zrozumienie” – powiedział premier Eduard HEGER. Słowacja wyśle do swojej granicy z Ukrainą do 1500 żołnierzy – powiedział minister obrony Jaroslav NAD. Polska przygotowywała pociąg medyczny do transportu rannych Ukraińców i sporządziła listę 1230 szpitali, które mogą przyjąć rannych. Wojsko polskie podniosło poziom gotowości niektórych jednostek. „Zrobimy wszystko, aby każda osoba, która wjeżdża na terytorium Polski, miała dostęp do opieki zdrowotnej, w tym hospitalizacji” – informuje resort zdrowia. Polska utworzyła punkty przyjmowania uchodźców w pobliżu przejść granicznych (Dorohusk-Jagodzin, Dolhobyczów-Uhrynów, Zosin-Ustyluh, Hrebenne-Rawa Ruska, Korczowa-Krakowiec, Medyka-Szeginie, Budomierz-Hruszew, Krościenko-Smolnica). [czytaj więcej].
Klub kawowy
Skończyła się era szcześliwej globalizacji
Thomas GOMART
Demografia. Być albo nie być Europy
Prof. Wolfgang MAZAL
Szczęście, traf i codzienność
prof. Jan WOLEŃSKI
Jak stawić czoła globalnym wyzwaniom, czyli uniwersytet na wagę złota
Prof. Michał KLEIBER
Rosja, NATO i Ukraina
Ben WALLACE
