Podróżując między Wschodem a Zachodem, widzę, jak Europa się napręża, na linii Północ-Południe zaczyna wręcz pękać. Inne doświadczenia Zachodu i Wschodu, inne priorytety, inny charakter narodowy, wedle badaczy silnie uzależniony i od klimatu, i od pożywienia, na pewno jednak w kolejnych krajach uzależniony od ich historii. Podróżując, rozmawiając z mieszkańcami Europy, sięgając po lokalną prasę, przeskakując po kanałach telewizyjnych (także globalnych – CNN, Euronews czy Russia Today), obserwuję, jak wielkie siły napierają na Europę i Europejczyków. Jakie historie im opowiadają. Jak deszyfrują, ale także od nowa piszą historie tych krajów. Jak próbują wpłynąć na postawę, czyniąc z Europy ciągłe – przynajmniej od 1968 roku – laboratorium społeczne, formatując wciąż na nowo, próbując stworzyć idealnego obywatela przestrzeni „od Lizbony do Władywostoku”.

Stulecie Europy to sto lat naprężeń. To tworzenie przestrzeni idei i sporów, to sto lat naprężeń, wyniszczeń, potwornych totalitaryzmów. Ale stulecie Europy to także poszukiwanie sojuszników i tworzenie sojuszy. Szczególnie w strefie tektonicznego zwarcia, rozciągającej się gdzieś od Finlandii i Estonii, poprzez Łotwę, Litwę, Polskę, Czechy i Słowację, Węgry i dalej na południe, widać, jak bardzo cenni są sojusznicy i jak trudno jest o sojusze.

Właśnie dlatego powstają takie projekty jak „Stulecie Europy”, w którym stawiamy na debaty, spotkania, wymianę opinii. Nie bez podstaw główne działania projektu skierowane są na Francję.

To tam elita intelektualna kontynentu wykuwa myśli i idee – jak by powiedział zapamiętały frankofil – albo: to stąd rezonują stereotypy, także te dotyczące Europy Wschodniej. Dlatego też sięgamy do najwybitniejszych myślicieli, liderów opinii, twórców, filozofów, historyków, socjologów, demografów, prosząc ich o wyjaśnienie fenomenu tego stulecia w setną rocznicę odzyskania bądź uzyskania niepodległości przez dziewięć krajów, w tym Polskę; w setną rocznicę tworzenia podwalin pod obecny kształt Europy. Szukając tego, co łączy. Szukając sojuszników.

„Stulecie Europy” to projekt realizowany przez francuski oddział Instytutu Nowych Mediów w Paryżu we współpracy z prestiżową uczelnią paryską INALCO oraz polskim MSZ. Debaty, spotkania, analizy i przygotowane specjalnie dla nas teksty nie tylko stworzą podstawę do sfotografowania stanu relacji Zachód-Wschód, identyfikacji podstawowych nieporozumień i czasami bardzo silnie osadzonych stereotypów, ale też wskażą kierunki działań i ludzi, którzy rozumieją konieczność wspólnego reagowania na podobne w sumie problemy i zagrożenia.

Eryk MISTEWICZ

Prof. Michał KLEIBER: Nous devons protéger l’espace Schengen

fr Language Flag Nous devons protéger l’espace Schengen

L’idée Schengen ne pourra être sauvée que par un accord entre les pays membres de l’UE sur la question des migrants, de ceux qui y sont déjà et ceux q...

Philippe FABRY: Le monde selon les deux Europe

fr Language Flag Le monde selon les deux Europe

Un fossé à l’origine d’une vision radicalement différente du rôle mondial de l’Europe, de ses droits et de ses devoirs.

Michał KŁOSOWSKI: Petits pays, grande liberté

fr Language Flag Petits pays, grande liberté

Les pays baltes se sont libérés des célébrations martyrologiques, emplies de pathos et de sentiment de danger, quoique le danger soit bel et bien réel...

Prof. Cyrille BRET: Inna Europa, moja Europa

Inna Europa, moja Europa

Gdy przemierzam Europę, od Salonik po Wilno, od Triestu po Warszawę, pogłębia się moje przywiązanie do naszego kontynentu i jego tożsamości.

Cyrille BRET: L’autre Europe, mon Europe

fr Language Flag L’autre Europe, mon Europe

A mesure que je parcours l’Europe, de Thessalonique à Vilnius ou de Trieste à Varsovie, mon attachement pour le continent et son identité s’approfondi...

Charles BEIGBEDER: Europa musi znów oddychać obydwoma płucami

Europa musi znów oddychać obydwoma płucami

Zamiast wyciągnąć rękę już w 1991 roku do państw z byłego bloku komunistycznego i zaproponować im, aby dołączyły do Europy opartej na fundamencie tożs...

Jan ROKITA: La France, un souci et un chagrin

fr Language Flag La France, un souci et un chagrin

François Hollande a été le premier chef d'État français à avoir abandonné la vieille tradition de la politique égoïste de Paris envers Moscou, en deve...

Jan ROKITA: Francja – czyli kłopot i zmartwienie

Francja – czyli kłopot i zmartwienie

Francois Hollande był pierwszym szefem państwa francuskiego, który porzucił starą tradycję samolubnej polityki Paryża wobec Moskwy, stając się rzeczni...

Prof. Michał KLEIBER: Do końca historii bardzo daleko

Do końca historii bardzo daleko

Nie należy kwestionować prawa do wyrażania przez obserwatorów unijnych nawet bardzo krytycznych ocen w stosunku do decyzji podejmowanych w poszczególn...

Charles GAVE: Les deux conceptions de l’Europe

fr Language Flag Les deux conceptions de l’Europe

La seule solution, pour conserver l’Europe que j’aime , c’est-à-dire celle de la diversité,  est de procéder à ce que j’ai appelé le Bruxit (sortir Br...

Michał KŁOSOWSKI: Małe kraje, wielka wolność

Małe kraje, wielka wolność

Obserwując obchody 100-lecia niepodległości naszych sąsiadów, trudno nie zadać sobie pytania, w jaki sposób my, Polacy, będziemy celebrować niepodległ...