Stulecie Europy. Trudna sztuka europejskiego pojednania
Jeśli wartości chrześcijańskie będą osłabione, ponownie wzrosną w siłę tendencje nacjonalistyczne i wrogie Europie.
Podróżując między Wschodem a Zachodem, widzę, jak Europa się napręża, na linii Północ-Południe zaczyna wręcz pękać. Inne doświadczenia Zachodu i Wschodu, inne priorytety, inny charakter narodowy, wedle badaczy silnie uzależniony i od klimatu, i od pożywienia, na pewno jednak w kolejnych krajach uzależniony od ich historii. Podróżując, rozmawiając z mieszkańcami Europy, sięgając po lokalną prasę, przeskakując po kanałach telewizyjnych (także globalnych – CNN, Euronews czy Russia Today), obserwuję, jak wielkie siły napierają na Europę i Europejczyków. Jakie historie im opowiadają. Jak deszyfrują, ale także od nowa piszą historie tych krajów. Jak próbują wpłynąć na postawę, czyniąc z Europy ciągłe – przynajmniej od 1968 roku – laboratorium społeczne, formatując wciąż na nowo, próbując stworzyć idealnego obywatela przestrzeni „od Lizbony do Władywostoku”.
Stulecie Europy to sto lat naprężeń. To tworzenie przestrzeni idei i sporów, to sto lat naprężeń, wyniszczeń, potwornych totalitaryzmów. Ale stulecie Europy to także poszukiwanie sojuszników i tworzenie sojuszy. Szczególnie w strefie tektonicznego zwarcia, rozciągającej się gdzieś od Finlandii i Estonii, poprzez Łotwę, Litwę, Polskę, Czechy i Słowację, Węgry i dalej na południe, widać, jak bardzo cenni są sojusznicy i jak trudno jest o sojusze.
Właśnie dlatego powstają takie projekty jak „Stulecie Europy”, w którym stawiamy na debaty, spotkania, wymianę opinii. Nie bez podstaw główne działania projektu skierowane są na Francję.
To tam elita intelektualna kontynentu wykuwa myśli i idee – jak by powiedział zapamiętały frankofil – albo: to stąd rezonują stereotypy, także te dotyczące Europy Wschodniej. Dlatego też sięgamy do najwybitniejszych myślicieli, liderów opinii, twórców, filozofów, historyków, socjologów, demografów, prosząc ich o wyjaśnienie fenomenu tego stulecia w setną rocznicę odzyskania bądź uzyskania niepodległości przez dziewięć krajów, w tym Polskę; w setną rocznicę tworzenia podwalin pod obecny kształt Europy. Szukając tego, co łączy. Szukając sojuszników.
„Stulecie Europy” to projekt realizowany przez francuski oddział Instytutu Nowych Mediów w Paryżu we współpracy z prestiżową uczelnią paryską INALCO oraz polskim MSZ. Debaty, spotkania, analizy i przygotowane specjalnie dla nas teksty nie tylko stworzą podstawę do sfotografowania stanu relacji Zachód-Wschód, identyfikacji podstawowych nieporozumień i czasami bardzo silnie osadzonych stereotypów, ale też wskażą kierunki działań i ludzi, którzy rozumieją konieczność wspólnego reagowania na podobne w sumie problemy i zagrożenia.
Jeśli wartości chrześcijańskie będą osłabione, ponownie wzrosną w siłę tendencje nacjonalistyczne i wrogie Europie.
Jedność cywilizacyjna kontynentu wyraża się poprzez narody, a nie przeciwko nim.
Gdyby wzięli Państwo udział we Francji w konferencji „tematycznej” i chcieli mówić o jednym tylko z krajów zwanych „wschodnimi”, z dużym prawdopodobie...
Si vous participez à un colloque « disciplinaire » en France et avez l’intention de parler d’un pays dit « de l’Est », vous avez de fortes chances de ...
Tartu et son université symbolisent le fort lien qui relie nous tous – Polonais, Lettons, Lituaniens, Estoniens, Finlandais, Islandais et Géorgiens.
Peut-être, après 50 ans de communisme, avions-nous l’impression que dans l’Union européenne on peut s’exprimer librement et dire ce qu’on pense vraime...
Pamięć w dużej mierze określa priorytety narodowe.
Chacune des nations de la région possède une université qui porte officiellement ou officieusement le titre d’ « université nationale », appelée parfo...
L’Union européenne offre la chance de réconcilier nos différentes mémoires historiques, à condition toutefois que nous appliquions tous ce principe pa...
Cet article n’a pas pour objectif de faire les louanges de l’Union Européenne, ni de la blâmer.
Po pierwsze, tolerancja.
Ten tekst nie ma na celu ani wychwalania Unii Europejskiej ani jej obwiniania.
Kraje Europy Środkowej i Wschodniej są krajami o innej kulturze.
Kontakt jest niezbędny, wręcz obowiązkowy, jeśli chcemy żyć w Europie, w której będą panować szacunek i wzajemne rozumienie się narodów, szczególnie w...
Wciąż nie ma we Francji podstawowych dzieł dla zrozumienia istoty polskiego ducha, dla zrozumienia Polaków.
Robert Schuman mówi dzisiejszej Europie: Wartości, durnie!
L’idée Schengen ne pourra être sauvée que par un accord entre les pays membres de l’UE sur la question des migrants, de ceux qui y sont déjà et ceux q...
Kluczem do uratowania idei Schengen jest dzisiaj oczywiście skuteczne porozumienie się państw członkowskich Unii w sprawie imigrantów, już tu obecnych...
Zachód i Wschód w zupełnie odmienny sposób postrzegają takie zjawisko jak kryzys migracyjny – zglobalizowane spojrzenie, a także postkolonialne poczuc...
Un fossé à l’origine d’une vision radicalement différente du rôle mondial de l’Europe, de ses droits et de ses devoirs.
Les pays baltes se sont libérés des célébrations martyrologiques, emplies de pathos et de sentiment de danger, quoique le danger soit bel et bien réel...
Gdy przemierzam Europę, od Salonik po Wilno, od Triestu po Warszawę, pogłębia się moje przywiązanie do naszego kontynentu i jego tożsamości.
A mesure que je parcours l’Europe, de Thessalonique à Vilnius ou de Trieste à Varsovie, mon attachement pour le continent et son identité s’approfondi...
Zamiast wyciągnąć rękę już w 1991 roku do państw z byłego bloku komunistycznego i zaproponować im, aby dołączyły do Europy opartej na fundamencie tożs...
Aujourd’hui, l’Europe est profondément divisée, d’abord parce que nous n’avons pas su accueillir les pays d’Europe de l’Est, au sortir de l’enfer sovi...
François Hollande a été le premier chef d'État français à avoir abandonné la vieille tradition de la politique égoïste de Paris envers Moscou, en deve...
Francois Hollande był pierwszym szefem państwa francuskiego, który porzucił starą tradycję samolubnej polityki Paryża wobec Moskwy, stając się rzeczni...
Musimy bez zbędnej zwłoki przywrócić honor polityce.
Nous avons à rendre d'urgence son honneur au politique face à l'économique.
Nie należy kwestionować prawa do wyrażania przez obserwatorów unijnych nawet bardzo krytycznych ocen w stosunku do decyzji podejmowanych w poszczególn...
Jedynym wyjściem, aby zachować Europę taką, jaką kocham, to znaczy Europę różnorodności, jest doprowadzenie do tego, co nazywam bruxitem (czyli do wyj...
La seule solution, pour conserver l’Europe que j’aime , c’est-à-dire celle de la diversité, est de procéder à ce que j’ai appelé le Bruxit (sortir Br...
Nie powinniśmy być zaskoczeni tym, że pięciu przywódców państw świętujących z nami obchody 100-lecia estońskiej niepodległości to absolwenci kilku "na...
Obserwując obchody 100-lecia niepodległości naszych sąsiadów, trudno nie zadać sobie pytania, w jaki sposób my, Polacy, będziemy celebrować niepodległ...
W tym roku obchodzimy nie tylko setną rocznicę końca pierwszej wojny światowej, który oznaczał upadek Austro-Węgier, ale także pięćdziesiątą rocznicę ...