

Bogusław TRACZ
Piekło więzienia NKWD w Toszku
Od maja do listopada 1945 r. w Toszku, niewielkiej miejscowości na Górnym Śląsku w powiecie gliwickim, działało więzienie NKWD. Przetrzymywano w nim ok. 5 tys. osób.

Paulina MATYSIAK
Co czytać? Lektury na kwarantannę (3)
W trzeciej odsłonie poleceń, w pełni subiektywną listę tego, co warto czytać podczas kwarantanny – przedstawia Paulina MATYSIAK

Prof. Wojciech KUDYBA
Centralizacja rynku książki i sformatowanie rynku idei. Rzecz o stanie polskiej literatury
Jeśli nic się nie zmieni, nasza literatura będzie coraz gorsza – coraz bardziej przewidywalna i stereotypowa. Brniemy w ślepą uliczkę. Szansą byłaby oczywiście stopniowa pluralizacja sceny literackiej. Czy jednak uda się nam wytworzyć ośrodki i mechanizmy wspierania dzieł oraz autorów niesystemowych, przełamujących procesy standaryzacji?

Mateusz M. KRAWCZYK
Co czytać? Lektury na kwarantannę (1)
W pełni subiektywną listę tego, co warto czytać podczas kwarantanny – przedstawia Mateusz KRAWCZYK

Magdalena ŁYSIAK
Zwycięstwo literatury polskiej, czyli jak Sienkiewicz Nobla zabrał
W 1901 roku pojawiły się pierwsze głosy, że Sienkiewicz powinien dostać nagrodę Nobla. Do Polski przyjechał dziennikarz amerykański, który zwiedzał nasz kraj śladami bohaterów „Trylogii”. Na jego reportaże czekało ponad milion wielbicieli polskiego pisarza. Sprzedaż samego „Quo vadis” w Ameryce sięgnął 800 tys. egzemplarzy. Zagorzałym wielbicielem tej powieści był William Faulkner – o kulisach uhonorowania Henryka Sienkiewicza pisze Magdalena ŁYSIAK

Prof. Wojciech KUDYBA
Co się dzieje z polską literaturą?
W ciągu ostatnich trzydziestu lat powstało u nas ledwie kilka książek próbujących mierzyć się z najważniejszymi doświadczeniami historycznymi, kształtującymi naszą kulturę w ciągu minionych czterdziestu czy pięćdziesięciu lat. Nie miejmy też do siebie pretensji, gdy okaże się, że mamy kłopot z wymienieniem ich tytułów lub nazwisk ich autorów. Nie istniały i do tej pory nie działają u nas żadne skuteczne mechanizmy promocji dzieł literackich podejmujących próbę zapisania polskiego losu ostatnich dekad. Pomimo najnowszego Nobla nasza literatura nie wzbogaca dziś wielkiej konwersacji ludzkości o nowe tony, bo nie mówi w niej własnym głosem.

Michał KŁOSOWSKI
Co czytać? Lektury na czas kwarantanny (4)
W pełni subiektywną listę tego, co warto czytać podczas kwarantanny, w czwartej odsłonie poleceń przedstawia Michał KŁOSOWSKI

Julia MISTEWICZ
Co czytać? Lektury na kwarantannę (2)
W kolejnej odsłonie naszych poleceń, w pełni subiektywną listę tego, co warto czytać podczas kwarantanny – przedstawia Julia MISTEWICZ

Mateusz M. KRAWCZYK
Biblioteka w Ugandzie. Świątynia
Biblioteka jest jak świątynia. Specjalne miejsce skupienia, w którym obowiązują zasady. Tutaj to wiedza wyzwala, a nie chaos. Wyzwaniem jest sprawić, żeby to, co zbudowane przetrwało.

Prof. Joanna GOCŁOWSKA-BOLEK
Czytając książkę w Buenos
Mieszkańcy Buenos Aires wyjątkowo upodobali sobie wieczorne wyjścia do teatru i czytanie książek jako sposób na spędzanie wolnego czasu. Argentyńczycy wciąż są narodem namiętnie czytającym i zawsze wolą papierowe wydanie książki czy gazety od elektronicznego.

Jean DELUMEAU
Skąd się wziął pesymizm?
Pesymizm włada umysłami. Do wspomnienia okropności popełnionych w XX wieku dochodzą nowe zagrożenia: terroryzm, zderzenie cywilizacj i, ocieplenie klimatu, wyczerpanie zasobów naturalnych, nieprzewidziany przez ekspertów kryzys gospodarczy itd. Daleko nam do złotego wieku, o którym marzyli millenaryści, również ci spod znaku New Age, i do szczęśliwej ziemi, o której prorokowali filozofowie postępu.

Jerzy RAKOWIECKI
Pamiętnik inteligenta
Każdy z nas, każdy miał kiedyś swoją „Ikwę srebrną falą płynącą” i swoją „Dolinę Issy”. Ale prędzej czy później roztopią się śniegi wszystkich, nawet Franciszków Villonów i staną się po prostu… niegdysiejsze. Więc nie płaczę nad rozlanym dawno mlekiem, ja w ogóle nie płaczę. Co najwyżej próbuję się tylko uśmiechnąć nieśmiało, jak Chmielewski, kącikiem ust i – Wio! Wiśta wio – w tę moją podróż dookoła świata, który przeminął. Nie, ten świat zapadł się, tak jak zapada się wszystko, gdy trzęsie się ziemia.

Krystyna MIREK
Tylko jeden wieczór
Znana aktorka Amelia Diamond, a w prywatnie Sylwia Nowak, zbudowała życie doskonałe. Podziwiają ją tysiące kobiet. Ma wszystko. Urodę, sławę, kochającego męża, dom i wspaniałe dzieci. Święta to dla niej piękny i ważny rodzinny czas, opowiada o tym w każdym wywiadzie. W tym roku wyjątkowo będzie mieć na kolacji wigilijnej nieplanowanego gościa… Poruszająca, ciepła opowieść o świątecznej magii, najważniejszych pytaniach i nadziei Krystyny MIREK.

Jarosław KORDZIŃSKI
Tadeusz i głód rozmowy
„Pan Tadeusz”, „Głód” czy „Rozmowy w katedrze” nie stanowiły kwestii zaspokojenia wiedzy dotyczącej historii czy tym bardziej podporządkowania się obowiązkowi przeczytania wskazanych przez szkołę lektur. Dla mnie czytanie zawsze było spojrzeniem na uchylone drzwi, wyjściem na klatkę schodową, ścieżkę co przed domem, drogą czy szlakiem niebieskim wiodącym gdzie wzrok nie sięga.

Elżbieta OLECHOWSKA
Nieprzetłumaczalność. Książki, które trzeba przeczytać samemu
Odczytałam na nowo „Upadek” i stwierdzam, że zupełnie się nie postarzał przez te prawie sześćdziesiąt lat. Stary znajomy, sędzia-pokutnik, błądzi jak dawniej po ulicach mglistego, portowego miasta, służącego za metaforę dantejskiego piekła, i nurza się nadal w obłudzie poczucia własnej winy.

Niklas KÄMPARGÅRD
Żyć w zgodzie z naturą
Smaczne i zdrowe jedzenie na co dzień to luksus, a zarazem coś, co sprawia, że czujemy się dobrze. Jeśli sami wyhodujemy żywność, nie tylko będzie to dla nas satysfakcjonujące, ale przy okazji zrozumiemy, co może dać nam ziemia.

Jan ŚLIWA
Gra o skórę. Własną i cudzą. Na marginesie „Skin in the game" Nassima Nicholasa Taleba
Książki jego czasem wydają się nieco chaotyczne, ale nawet jako zbiór refleksji na różne tematy, często prowokacyjnych, zawsze inspirują do myślenia – o najnowszej książce Nassima Nicholasa Taleba, „Skin in the game. Hidden asymmetries in daily life” (Random House 2018) pisze Jan ŚLIWA.

Piotr WÓJCIK
Znikające biblioteki. Na prowincji zlikwidowano co czwartą bibliotekę publiczną
Bardzo wyraźny spadek czytelnictwa w Polsce należy również wiązać z pogorszeniem się infrastruktury czytelniczej w całym kraju, a szczególnie na prowincji. Liczba bibliotek w gminach wiejskich w latach 1989 – 2016 spadła o 25 procent, a liczba książek we wszystkich bibliotekach w Polsce zmalała o 4 miliony egzemplarzy.

Matěj ŠIROKÝ
Bez dobrej lektury, nie sposób być dobrym politykiem.Czytelnicze pasje premiera Francji
Wyposażenie miejskich bibliotek to problem, który często jest poruszany w książce. W XX wieku sieć takich bibliotek została we Francji bardzo rozbudowana. Obecnie biblioteki te są nowoczesne i każdy może dostać książkę, którą sobie akurat zażyczy.

Laura VANDERKAM
Jak to robią kobiety sukcesu. Strategie zarządzania czasem
Kobiety odnoszące sukcesy zawodowe mają konkretną wizję tego, jak powinno wyglądać ich zaangażowanie w życie rodzinne. Myślę, że w pewnym sensie próbują się porównywać do stereotypu mam na pełny etat i tego, jak spędzają one czas, ale z drugiej strony, nie ma tu przymusu — kobiety te naprawdę chcą spędzać czas ze swoją rodziną. Chcą angażować się w życie rodzinne.